یکی‌ دیگر از سوغات البرز، لبنیات خوش طعم طالقان است که بین همه افراد، محبوبیت بالایی دارد. اگر یک بار طعم لبنیات طالقان را امتحان کنید، دیگر هیچ شیر و دوغی به شما نمی‌چسبد. آمارها نشان می‌دهد که بسیاری از استان‌های اطراف البرز، لبنیات مصرفی را از این شهر خریداری می‌کنند. روغن حیوانی، یکی‌ دیگر از محصولات لبنی طالقان است که عطر و طعم دلپذیر آن هوش از سر همه می‌برد.
این ماده برای درست کردن وعده‌های غذایی استفاده می‌شود و سرشار از انواع ویتامین‌هاست. البته اگر چربی خون دارید، بهتر است دور آن را خط بکشید، چون چربی آن بسیار زیاد بوده و ممکن است از مصرفش پشیمان شوید. یکی از واجباتی که باید پس از سفر به طالقان انجام دهید، خرید دوغ و ماست محلی آن است. پنیر این منطقه اصلا با دیگر لبنیات قابل مقایسه نیست، چون طعمی به یاد ماندنی دارد که تا همیشه مزه آن زیر دندانتان می‌ماند. طالقان قطب پنیر محلی کشور محسوب می‌شود

استان: البرز شهر: طالقان

استان: سمنان شهر: سمنان

از دیگر شیرینی‌های سنتی و خوش‌طعم استان سرسبز مازندران می‌توان به آغوزنون اشاره کرد که در جشن‌ها و مراسمات استفاده می‌شود. زنان خانه‌دار مازندرانی هر ساله برای جشن شب یلدا، شیرینی آغوزنون را طبخ می‌کنند و کنار خانواده به همراه دیگر تنقلات، میل می‌کنند.

آغوزنون در استان مازندران به دو صورت طبخ می شود که یک نوع آن کنجی یا آغوزنون نام دارد و دیگری به شکل خام است که به پیس گنده معروف است. این شیرینی خوشمزه سرشار از مواد معدنی و مغذی(فسفر، کلسیم، آهن، ویتامین D) است و در ترکیبات آن کنجد و گردو بکار می‌برند.

افرادی که به این استان سفر می‌کنند از این شیرینی برای دوستان و اقوامشان به عنوان سوغات خریداری می‌کنند.

استان: مازندران شهر: ساری

در روستای شمشک همانند دیگر روستاها چندین و چند باغ میوه وجود دارد که میوه‌های ترش آن توسط مردم محلی به لواشک و آلوچه ترش تبدیل می‌شوند. اگر آب دهانتان با اسم این ترش‌مزه‌ها جاری می‌شود، شمشک مقصد خوبی برایتان است. تا دلتان بخواهد در این منطقه انواع آلوچه‌های جنگلی و لواشک‌های ترش و ملس خانگی پیدا خواهید کرد.



استان: تهران شهر: شمشک

دوختن آینه های کوچک و پولک در سایز های متفاوت بر روی لباسهای محلی ، جلیقه ، کمربند و آویزهای دیواری با نخ های الوان را آینه دوزی می گویند. این هنر زیبا گاهی با ابریشم دوزی، قیطان دوزی و بخیه های تزئینی همراه است. از نام های دیگر این هنر می توان به دکمه دوزی و سکه دوزی اشاره کرد.



استان: سیستان و بلوچستان شهر: زاهدان

این هنر اصیل در گذشته در میان مردم گرگان رونق و اعتبار فراوان داشته و اکثر لباس های مردم این منطقه از جنس ابریشم بوده است. در حال حاضر نیز یکی از لباس های سنتی مردم ترکمن، به نام لباس قرمز کونیک، از پارچه ابریشمی دوخته می شود. این حرفه در یکی از روستاهای استان گلستان، به نام روستای کسر از توابع شهرستان کلاله، همچنان به صورت سنتی پا برجا است.

استان: گلستان شهر: بندر ترکمن

همجواری با پاکستان و نزدیکی به هند سبب شده تا سیستان به عنوان یکی از قطب‌های ادویه کشور شناخته شود که همین موضوع دلیل قانع کننده‌ای است تا یکی از بهترین و منحصر به‌فرد‌ترین سوغات زاهدان، ادویه باشد.
زمانی که برای خرید سوغاتی به بازار سنتی زاهدان بروید یک موضوع چشم شما را به شدت درگیر خود می‌کند و آن هم ادویه فروشی‌های این شهر است. با توجه به طبع گرم مردمان زاهدان، عموما ادویه‌های این منطقه از طعم تندی برخوردار هستند و به‌همین دلیل تجربه متفاوتی را برای غیر بومیان رقم می‌زند.


استان: سیستان و بلوچستان شهر: زاهدان

یکی از محصولاتی که در سفره اهالی بوشهر و در کنار غذاهای دریایی به چشم می‌خورد، ترکیب خرما و ارده بوشهر است. ارده بوشهر یکی دیگر از بهترین سوغات بوشهر است. این ماده که از فرآوری دانه کنجد به دست می‌آید، معمولا همراه با خرما و به عنوان یک دسر بسیار مقوی مصرف می‌شود.
همچنین شیره خرما که یکی از سوغات معروف بوشهر است در ترکیب با ارده بوشهر یک میان وعده مقوی و لذیذ را تشکیل می‌دهد. در هنگام خرید سوغات بوشهر و در کنار انواع خرما حتما ارده بوشهر را هم تهیه کنید.

استان: بوشهر شهر: بوشهر

انبه، خرما، موز و کنار از محبوب‌ترین میوه‌های باغات این استان هستند که به طور قطع از نمونه‌های وارداتی طعم و کیفیت بهتری دارند اما انبه در این میان جایگاهی متفاوت دارد و از آن به عنوان سلطان میوه‌های سیستان و بلوچستان یاد می‌شود. همچنین بلوچستان علاوه بر موز و انبه، دارای تمر هندی و میوه های گرمسیری مانند پاپایا، چیکو، میوه کاکتوس و ... است.
کشت انبه در شهرهایی هم‌چون سرباز، قصرقند، نیکشهر، راسک، دشتیاری و چابهار انجام می‌شود و همین موضوع کافی است تا نه تنها این محصول پرطرفدار در این مناطق، بلکه در کل استان به ویژه زاهدان هم به وفور یافت شود.


استان: سیستان و بلوچستان شهر: زاهدان

هر سال از باغ‌های این استان، بیش از ۳۶ هزار تن انگور برداشت می‌شود و حجم عمده‌ای از این محصول به‌صورت تازه به بازارهای مصرف در سایر استان‌های کشور، ارسال می‌شود. کشت انگور در استان، هم به‌ صورت کشت آبی و هم به‌ صورت دیم‌کاری انجام می‌شود. شهرستان‌های دنا، باشت و چرام، تولیدکنندگان اصلی انگور در استان هستند و برداشت انگور از اواسط مرداد در استان آغاز می‌شود. مهم‌ترین انواع انگور استان عبارت‌اند از یاقوتی، عسگری، سیاه، ریش‌بابا، رجبی و رطبی.



استان: کهکیلویه و بویر احمد شهر: کهگیلویه

استان: سمنان شهر: شاهرود

آستانه‌‌ی اشرفیه در استان گیلان در ۳۵ کیلومتری رشت و ۷ کیلومتری لاهیجان قرار دارد. این شهر به دلیل داشتن رودخانه‌‌ی طویل سفیدرود در دل خود و آبرفت‌های حاصل از آن و خاک سبک و با کیفیت که محصول رسوبات سفیدرود است و همچنین آب و هوای معتدل مدیترانه‌ای، کِشتگاه مرغوبترین بادام زمینی کشور و تامین‌کننده‌‌ی حدود 90 درصد از بادام زمینی ایران است.



استان: گیلان شهر: آستانه اشرفیه

از دیگر سوغاتی های کردستان که می توان در شهر سنندج تهیه کرد، بادام سوخته کردستان است. بادام سوخته مخلوطی از بادام و شکر یا عسل است. مردم شهر سنندج معمولا به جای قند، این شیرینی را با چایشان میل می کنند.



استان: کردستان شهر: سنندج

پخت این شیرینی سنتی و ساده برای پذیرایی از مهمانان در ایام نوروز در مناطق مختلف استان مرسوم است. این شیرینی را با استفاده از نشاسته، شیره‌ی انگور، هل و گلاب می‌پزند و بعد از برش به قطعات دلخواه، با گردوی خردشده تزیین می‌کنند.



استان: آذربایجان غربی شهر: ارومیه

از خوشمزه‌ترین‌های سوغات تبریز، می‌توان به باقلوا اشاره کرد که یک تنه دل ایرانیان را ربوده و انواع مختلف آن در کشورهای همسایه و حوزه مدیترانه و حتی شهرهای مختلف ایران موجود می‌باشد. باقلوای تبریز نیز دقیقاً همان باقلوای استانبول است اما با طعم و عطری ایرانی، حتی هیچ‌ کدام از باقلواهای سرتاسر ایران از نظر عطر و طعم حریف باقلوای تبریز نمی‌شوند. این شیرینی سنتی و لذیذ از خمیر ورقه‌ای، کره، مغز گردو، هل، پسته و شیره‌ای مخصوص که ترکیبی از آب، شکر، آب‌ لیمو و گلاب است، تشکیل می‌شود و در طعم‌های مختلف پسته‌ای، نارگیلی و بادامی و اشکال مربع و لوزی و لوله‌ای در بازار موجود می‌باشد. این سوغات تبریز در بسیاری از شهرها، از جمله تهران نیز فروخته می‌شود که طرفداران بسیاری دارد.

استان: آذربایجان شرقی شهر: تبریز

باقلوای یزدی هم مانند کیک یزدی از محبوبیت زیادی برخوردار است و کمتر کسی است که این شیرینی خوش مزه و خوش طعم را نشناسد. این شیرینی قدیمی ترین شیرینی در یزد نیز میباشد و بسیار پر طرفدار است.



استان: یزد شهر: یزد

مواد اولیه محصولات بامبو از نی خاصی به نام نی خیزران است که استفاده از آن در صنایع دستی حدود 100 سال پیش در منطقه لاهیجان رواج پیدا کرد. اگرچه بامبو از کشورهای دیگر به ایران وارد شد اما این گیاه به دلیل رطوبت بالای منطقه به خوبی رشد و تکثیر شد و سالهاست که جای خود را در میان دیگر صنایع دستی لاهیجان، رشت و گیلان پیدا کرده است.


استان: گیلان شهر: لاهیجان

اگر مسیرتان به سمت شهر بیجار افتاد، حتما سراغ نان روغنی محلی کردستان به نام برساق را از مردم محلی شهر بگیرید. نان برساق را از ترکیب آرد، شکر، شیر، تخم مرغ و طعم دهنده های مختلف تهیه می کنند. البته علاوه بر شهر بیجار، این نان را می توان در سایر شهرهای استان های غربی کشور نیز تهیه کرد.



استان: کردستان شهر: بیجار

برشتوک یک شیرینی قدیمی است که با موادی همچون آرد نخودچی، هل، شکر و روغن تهیه می‌شود. این شیرینی خوشمزه را می‌توانید از قنادی‌های اصفهان تهیه کنید و به عنوان یک سوغات برای خانواده خود ببرید.

استان: اصفهان شهر: اصفهان

برنجک برنجک از دیگر شیرینی‌های سنتی و معروف استان مازندران به حساب می‌آید که با برنج درست می‌شود. در استان مازندران از این شیرینی در مجالس و مهمانی‌ها استفاده می‌کنند.

استان: مازندران شهر: ساری

بوریا بافی هنری شبیه به حصیر بافی است و قدمت آن در استان فارس به دوهزار سال پیش برمی‌گردد. قدیمی‌ترین اثر بوریا بافی در ایران متعلق به سه‌هزار و پانصد سال پیش است اما متاسفانه این روزها این هنر قدیمی رو به فراموشی است و محصولات دیگری که با حصیر یا الیاف دیگر بافته می‌شوند جایگزین بوریا شده‌اند.



استان: فارس شهر: شیراز

ساخت انواع پای پوش های سنتی یکی از رشته ها ی صنایع دستی است. گیوه بافی و گیوه دوزی با استفاده از نخ های پنبه ای و ساخت کفشهای چرمی از اصلی ترین پای پوش های مردم منطقه از گذشته های دور محسوب می شده است که در حال حاضر ، از جمله حرف منسوخ شده و کم رونق در استان خراسان جنوبی است. در بیرجند قدیم انواع کفش و گیوه در بازار
به فراوانی یافت می شده است.
همانطور که مستحضرید چرم یکی از مواد اولیه تهیه کفش است. یکی از مناطق تولید چرم در منطقه خراسان جنوبی ، روستای چرمه از توابع شهرستان سرایان بوده است. نام روستا چَرمه خود دلیلی بر رونق چرم سازی در این منطقه است. این منطقه به جهت ییلاقی بودن و برخورداری از مراتع سر سبز، از قدیم محل پرورش و نگهداری اسب هم بوده است. تولید انواع پای پوش های سنتی در حال حاضر با توجه به ورود انواع کفش ها به سبک اروپایی رونق گذشته را کاملا از دست داده است. استاد ابراهیم ذکریا، ساکن روستای چَرمه ، بیش از ۳۰ سال سابقه فعالیت در رشته سراجی سنتی از بازماندگان نسل استادان فرآوری چرم یعنی سراجی سنتی و تهیه پای پوش های سنتی هستند که این هنر در خانواده ایشان بصورت موروثی بوده...
استاد ابراهیم ذکریا تنها کسی است که به صورت پدر فرزندی فن و روش این هنر اصیل و بومی را در سینه خود حفظ نموده و تا کنون با توجه به سختی های کار و عدم سرمایه کافی، به تنهایی در حفظ آن کوشیده است.

استان: خراسان جنوبی شهر: بیرجند

پس از فرش، پته دوزی را می‌توان معروف‌ترین صنایع دستی کرمان دانست. پته دوزی شامل دوختن نخ‌های کرکی الوان، پشمی یا الوان روی پارچه‌ای به نام عریض است. این هنر قدمت بسیاری دارد، اما کسی دقیقا نمی‌داند از چه زمانی بانوان کرمانی شروع به پته دوزی کردند. هنرمندان کرمانی وسایل بسیاری از جمله سجاده، جانماز، رومیزی، زیر لیوانی و… را با این هنر خلق می‌کنند.

استان: کرمان شهر: کرمان

استان: سمنان شهر: دامغان

یکی از شیرینی‌های سنتی استان مازندان، پشت زیک است. این خوراکی لذیذ و خوش عطر به سوهان کنجدی شهرت دارد و اسم آن برگرفته از پرنده‌ای به اسم زیک است.

استان: مازندران شهر: ساری

بعید است کسی پشمک را امتحان نکرده باشد حال چه پشمک یزدی و یا غیر آن. اما پشمک یزدی بخاطر مواد استفاده شده در آن از محبوبیت خوبی برخوردار است. این شیرینی سنتی میتواند گزینه مناسبی برای انتخاب سوغات یزد باشد.



استان: یزد شهر: یزد

پلاس، نوعی زيرانداز است كه مانند گليم و قالی ابتدا چله كشي می‌شود. پس از آن، الياف رنگارنگ پشم تابيده را به شكل خطوط افقی از تار عبور می‌دهند و بعد شانه می‌زنند. در پلاس، زمینه‌ كار اغلب از خطوط افقی و رنگارنگ تشكيل می‌شود. از پلاس برای سجاده‌ نماز و سفره پيش پای عروس نيز استفاده می‌شود. پلاس و جاجيم نقش‌دوزی شده، ظاهری شبيه يكديگر دارند، اما خطوط در جاجيم عمودی و در پلاس افقی است. پلاس نوعی گلیم پشمی است که از دیرباز به‌ عنوان زیرانداز مناسب جهت محافظت از رطوبت، سرما و گرمای زمین به کار می‌رود و به این لحاظ در مفروش نمودن کف چادرهای عشایر خراسان شمالی که اغلب در زمینهای مرطوب و بدون زه کشی برپا می‌شود و نیز در خانه‌های روستایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تمام مواد استفاده‌ شده بافت پلاس طبیعی هستند و این یکی از مزیت‌های پلاس است. رنگ پلاس‌های بافته شده در بیرجند از مشکی تا کرم روشن هستند و نحوه بافت به شکلی است که از هر رنگ‌، بخش‌های باریکی بافته می‌شوند که هرکدام رنگ متفاوتی را دارند و زمانی که در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند، زیبایی چشم‌نوازی را به آن می‌دهند. در شهرهای نهبندان و سربیشه بافت پلاس‌ها بیشتر رونق دارند.



استان: خراسان جنوبی شهر: نهبندان

بوشهر یکی از بزرگ‌ترین نخلستان‌های ایران را در خود جای داده‌ است. درخت نخل محصولات بسیار متنوعی دارد که خرما تنها یکی از آنهاست. یکی از خوشمزه‌ترین محصولات درخت نخل، ماده‌ی سفید رنگ و خوشمزه‌ای است که به آن پنیر نخل می‌گویند.پنیر نخل در واقع بخش میانی تنه درخت نخل است که بسیار مقوی است و البته قیمت بسیار بالایی هم دارد. پنیر نخل یکی از سوغات معروف بوشهر است که به آن غاپ هم گفته می‌شود.
بهترین زمان برای خرید سوغات بوشهر و پنیر نخل در ابتدای فصل بهار است. پنیر نخل در درمان کم خونی، بهبود آلزایمر و پارکینسون و بیماری‌های عصبی، نقش بسزایی دارد.

استان: بوشهر شهر: بوشهر

نوعی آبنبات دایره‌ای شکل است که در طعم‌های بسیار متنوع و خوشمزه تهیه می‌شود. این شکلات‌های سکه‌ای یکی از اصلی‌ترین سوغاتی‌های شهرکرد بوده و در طعم‌های کنجدی، لیمویی، لیمو عمانی، پسته‌ای، ساده‌ای و… تولید می‌شود. پولکی علاوه بر اینکه یک محصول کاملاً مصرفی بوده و به‌صورت مداوم و روزانه استفاده می‌شود، به‌عنوان سوغات شهرکرد با استقبال خوب گردشگران ایرانی و خارجی نیز مواجه شده است. به همین دلیل این سوغات شهرکرد به‌صورت گسترده و عمده در کارگاه‌های مخصوص و پیشرفته تولید می‌شود. به شما پیشنهاد می‌کنیم اگر به شهرکرد سفر کردید، حتماً این سوغاتی مخصوص را خریداری کرده و با چای میل کنید.

استان: چهارمحال و بختیاری شهر: شهرکرد

پولکی از جمله سوغاتی های معروف اصفهان است. مسافران و گردشگران به خوبی این سوغات اصفهان را می شناسند. از آنجا که پولکی اصفهان شبیه به پولک درخشان و نازک است، با نام پولکی معروف است. پولکی اصفهان یکی از سوغاتی های محبوب اصفهان است که در طعم های مختلف نعنایی، نارگیلی، عسلی،‌ زنجبیلی، لیموعمانی، پسته ای و کاکائویی تهیه می شود.



استان: اصفهان شهر: اصفهان

شهرستان خوی، بزرگ‌ترین تولیدکننده و صادرکننده‌ی تخمه‌های آفتابگردان و کدو در کشور است و ۷۰ درصد اراضی آبی این شهرستان، به کشت این محصولات اختصاص دارد. بازار تخمه و خشکبار خوی یکی از معروف‌ترین بازارهای اقتصادی ایران است و به‌عنوان بزرگ‌ترین بازار این محصولات در خاورمیانه، شناخته می‌شود. مشاغل مرتبط با تولید و فروش تخمه‌های آجیلی، منبع درآمد تعداد زیادی از اهالی شهرستان خوی است. در این شهرستان، انواع تخمه آفتابگردان مانند شمشیری و دورسفید و انواع تخمه کدو مانند قلمی و گوشتی تولید می‌شود.



استان: آذربایجان غربی شهر: خوی

یکی از نمادهای یزد که بسیار شناخته شده است ترمه میباشد. در نقاط مختلف یزد میتوان ترمه های مختلف با رنگ بندی و نقش های متنوع را مشاهده کرد و هر کدام را که پسندیدید خریداری کنید تا با هر بار نگاه به آن خاطرات سفر به یزد را برای شما تداعی کند.



استان: یزد شهر: یزد

ترمه پارچه‌ای نفیس است که از الیاف لطیفی بافته می‌شود و مزین به نقش‌هایی مانند بته‌جقه و گل شاه عباسی است. دقیقا مشخص نیست که ترمه اولین بار در ایران یا کشمیر بافته شده است، اما در برخی از منابع تاریخی مهد ترمه ایران را کرمان دانسته‌اند.

استان: کرمان شهر: کرمان

ترکه بافی، به ساخت انواع ظروف با استفاده از شاخه های نازک و باریک درختان و درختچه ها تَرکه بافی می گویند. پس از جدا سازی شاخه های ( ترکه ها – سافت ها ) مورد نظر از دو نوع درخت بید ( سرخ بید (مینا) و بید رودی ) و یا درختچه سافترگ (بادام کوهی، بادام تلخ )، آنها را از هر گونه برگ و زائده پاک نموده و بر حسب طول و قطر دسته بندی می کنند.
در صورت استفاده از ترکه های قدیمی و غیر منعطف، آنها را چندین روز در آب می‌خیسانند تا انعطاف پذیر و قابل استفاده شود. از دو دسته چهارتایی عمود بر هم از ترکه های قوی تر، ساختاری هشت شعاعی که اسکلت اساسی و اولیه کار را تشکیل می دهد بوجود می آید. آنگاه به وسیله ترکه های نازک عمل بافت تا تکمیل دیواره های شیء ادامه می یابد. از تولیدات ترکه بافی بیشتر به عنوان آبکش برنج، شستن سبزی و میوه ، سبد میوه ، سبزی و گل، خشک کردن میوه ها، حمل بار و جای خوراک حیوانات اهلی استفاده می شود. ابزار کار این رشته بسیار ساده و محدود به یک چاقو می باشد.این حرفه بیشتر اختصاص به شهرستان بیرجند، بالاخص روستاهای کوهپایه رشته کوه باقران دارد که به عنوان منبع اصلی مواد اولیه این صنعت می باشد. اما در سایر شهرستانهای استان نیز تولید آن رواج دارد .تکنیک و فن ترکه بافی(سافت بافی) به شماره ۸۱۳ در فهرست عادی میراث ملی ثبت گردیده است.



استان: خراسان جنوبی شهر: بیرجند

این شیرینی یکی از بهترین و معروف‌ترین سوغات البرز محسوب می‌شود و با دیدنش، هوس میل کردن آن به سرتان می‌زند. توتک بیشتر در اعیاد پخته می‌شود و جالب است بدانید که این میان‌ وعده به ثبت ملی هم رسیده است. بیشتر خانواده‌های کاکی، در کنار آداب و رسوم استقبال از سال جدید، این نان شیرینی خوشمزه و منحصر به‌ فرد را می‌پزند. توتک حاصل هنر دست خانم‌های نانواست که با چاشنی عشق، این میان‌ وعده را می‌پزند. طعم شیرین ملایم توتک باعث شده هر کسی با هر ذائقه، آن را دوست داشته باشد.
اهالی البرز با این که می‌توانند شیرینی‌های متنوع را خریداری کنند، اما باز هم از سنت‌ها دست برنداشته‌اند و هنوز هم این شیرینی خوش‌ طعم را درست می‌کنند. اگر عید به این منطقه سفر کردید، حتما از بومیان پرس‌‌وجو کرده و چند مرکز پخت توتک را پیدا کنید. پیشنهاد ما این است که کمی از این شیرینی کم‌نظیر را به‌عنوان سوغات، برای دوستان خود بخرید.



استان: البرز شهر: کرج

در میان دست بافت‌های روستایی، جاجیم از اهمیت بیشتری برخوردار است و کاربردهایی نظیر زیرانداز، پشتی، سجاده رختخواب پیچ، مفرش، پتو، ورویه کرسی و... دارد و این هنر در بسیاری از مناطق روستایی از جمله «متکازین» از توابع بهشهر بخش دودانگه شهرستان ساری، آلاشت سواد کوه، کجور، نوشهر و کلاردشت چالوس مورد اقبال و توجه‌ است. در روستای کوهستانی و ییلاقی متکازین در بخش هزار جریب بهشهر، اصولاً بافت جاجیم توسط زنان صورت می‌گیرد و مردان جز در مرحله تهیه پشم، نقش چندانی ندارند.

استان: مازندران شهر: ساری

جاجیم‌ بافی هنری حاصل کار زنان هنرمند عشایر است که در فصل تابستان و پاییز مشغول بافت آن می‌شوند. تمام مراحل این کار به جز چره یا همان قیچی کردن پشم گوسفندان، بر عهده‌ی زنان است. زنان نخ‌های پشمی را با استفاده از رنگ‌های طبیعی، رنگ‌آمیزی می‌کنند. روش بافت جاجیم به این شکل است که نوارهای باریک را می‌بافند و سپس آنها را در کنار هم می‌دوزند تا یک سطح مربعی‌ شکل یا مستطیلی حاصل شود. برای بافت جاجیم، دار روی زمین قرار می‌گیرد و چله‌کشی نیز روی زمین انجام می‌شود. نقش‌های استفاده شده در جاجیم این منطقه شونه، دنو موشی، شیروز، گلی و هچه است.

استان: لرستان شهر: خرم آباد

این حلوا که حلوای گردویی نیز نامیده می شود در بعضی شهرهای گلستان مانند کردکوری پخته می شود. این نوع حلوا پخت سختی دارد و معمولا برای پذیرایی در جشن ها، شب نشینی ها و حتی عزاداری ها کاربرد دارد. جز حلوا مانند دیگر حلواها آرد ندارد و مواد اصلی آن مغز گردو و برنج نیم دانه است.



استان: گلستان شهر: گرگان

این شیرینی محلی یکی از گران‌ترین سوغاتی‌های ایران است. در بعضی از شهرهای کشورمان، این شیرینی سنتی تهیه می‌شود. برای تهیه‌ی آن از یک میوه‌ی محلی به نام الگ استفاده می‌کنند که در واقع یک نوع هلو است. ابتدا پوست این میوه را می‌کنند و به جای هسته، مغز گردوی آسیاب شده و خاک قند می ریزند و در نهایت، آنها را خشک می‌کنند. در شهرهای دیگر غیر از این هلوی محلی از میوه‌های دیگری مثل آلو، انجیر، گلابی و... هم استفاده می‌کنند.

استان: اصفهان شهر: اصفهان

چاروق‌ دوزی هم یکی از صنایع دستی اصیل زنجان است. چاروق نوعی پاپوش است که قدیم‌ترها کف آن را با چرم خام و روی آن را با نخ ابریشمی یا نخ گلابتون درست می‌کردند، روی آن را با دو منگوله تزئین می‌کردند و با بند و تسمه به پا چفت می‌شد. این چاروق را بیشتر چوپانان برای استفاده در مناطق کوهستانی استفاده می‌کردند که تولید آن به زمان ساسانیان باز می‌گردد. اما این روزها، چاروق‌ها کمی تغییر کرده است. حالا چاروق‌ها عموما پاشنه، نوکی برگشته و عقابی و رویه‌ای از چرم قرمز دارند و خبری هم از تسمه و بند در آن‌ها نیست.

رویه چاروق را نیز با نخ‌های ابریشم و گلابتون با رنگ‌های مختلف به زیبایی تزئین می‌کنند. چاروق را این روزها بیشتر خانم‌ها به عنوان رو فرشی استفاده می‌کنند اما چاروق‌های ساده‌تری هم برای استفاده آقایان و یا استفاده خارج از منزل وجود دارد. یکی از بهترین ویژگی‌های چاروق این است که اصلا بو نمی‌گیرد. این سوغات زنجان را هم می‌توانید از بازار به راحتی تهیه کنید و برای خود یا عزیزانتان یادگاری ببرید

استان: زنجان شهر: زنجان

آوازه چاقوی زنجان که حتما به گوشتان خورده است. اولین و مهم‌ترین سوغات زنجان که در سفر به این شهر به ذهن هر کسی می‌رسد چاقوی زنجان است. چاقوسازی یکی از صنایع بسیار قدیمی در زنجان است. انقدر قدیمی که در مجموعه مردان نمکی معدن نمک چهرآباد هم ابزارهایی نظیر چاقو کشف کرده‌اند که تاریخچه این ابزار در این شهر را تقریبا به ۶ هزار سال پیش باز می‌گرداند. اما از پیشینه بسیار قدیمی این صنعت که بگذریم، ظرافت، تناسب، برندگی و نحوه آبکاری چاقوی زنجان انقدر درجه یک است که چاقوی زنجان را از چاقوی هر جای دیگری در جهان سرآمد می‌کند.
در زنجان جوانان زیادی مشغول یادگیری این صنعت از استادکاران ماهر این حوزه و کسب درآمد از همین راه هستند. به بازار مشهور زنجان که رفتید یادتان باشد برای خودتان و همه کسانی که دوستشان دارید این سوغات زنجان را هدیه ببرید. این را هم بدانید که علاوه بر چاقو که تنوع بی‌نظیر و انواع بسیار متفاوتی در زنجان دارد، قندشکن، قیچی، قداره و … هم با بهترین کیفیت در این شهر پیدا می‌شود. برای تشخیص چاقوی اصل زنجان از چاقوی کشورهای دیگر این را هم یادتان باشد که چاقوی آشپزخانه زنجان تیغه و دسته یک تکه دارد، خصوصیتی که در چاقوی کشورهای دیگر نمی‌بینید..

استان: زنجان شهر: زنجان

یکی از صنایع قدیمی در سراب، چاقوسازی بوده است. در گذشته افراد از چاقو به عنوان سلاح سرد و همچنین به منظور تهیه غذا از آن استفاده می‌کردند، به همین منظور این صنعت در بسیاری از شهرها فعال بود. امروزه کمتر به این صنعت پرداخته می‌شود اما هنوز کم‌ و بیش تعدادی چاقوسازی در سراب دیده می‌شود.

استان: آذربایجان شرقی شهر: سراب

احتمالا نام چای ترش برای شما آشناست؛ جالب است که بدانید این نوع چای که خواص فراوانی هم دارد یکی از پرطرفدارترین سوغات‌های زاهدان و به‌طور کل سیستان و بلوچستان است که با طعمی ترش گونه و رنگی سرخ گونه، به عنوان یک نوشیدنی جذاب شناخته می‌شود.
به‌صورت خلاصه درمان فشار خون و رفع مشکلات کبد و کلیه از مهم‌ترین خصوصیات چای زاهدان است که می‌تواند به عنوان یک سوغات خوب و مفید انتخاب شود.


استان: سیستان و بلوچستان شهر: زاهدان

یکی دیگر از انتخاب‌های خوب مسافران به عنوان سوغات لاهیجان، چای است. بسیاری از افراد، لاهیجان را شهر چای می‌شناسند با این حال شما در اقصی نقاط شمال مکان‌های کشت چای را خواهید دید. همچنین بازدید از مزارع کشت چای که از جاهای دیدنی لاهیجان محسوب می‌شود خالی از لطف نیست.


استان: گیلان شهر: لاهیجان

چای سیستان و بلوچستان ، بسیار خوشمزه و مقوی و مفید برای معده های حساس



استان: سیستان و بلوچستان شهر: زاهدان

چموش نوعی کفش چرمی است که نظیرش تنها در استان گیلان یافت می‌شود. برخی از افراد دوست دارند این کفش‌ها را به عنوان سوغات رشت به عزیزان خود هدیه دهند. چرا که دارای تنوع بالا و رنگ‌های زیباست و از کیفیت بالایی برخوردار هستند.


استان: گیلان شهر: رشت

چنته دست بافته ای است که برای تزیین کپرها از آن استفاده می کنند. این محصول بر روی دارهای زمینی بافته می شود و شامل اشکال هندسی و ذهنی متنوعی است. برای تزیین چنته از صدف ها و منگوله های رنگی استفاده می کنند.



استان: هرمزگان شهر: میناب

یکی دیگر از شیرینی‌های سنتی کرمان، حاجی پسته است که طعمی شبیه حاج بادام یزد دارد.

در تهیه این شیرینی سنتی و خوشمزه از گلاب، هل، پودر پسته و پودر قند استفاده می‌شود تا این شیرینی هم مقوی و هم خوشمزه باشد.

ترکیب مزه‌های هل، پسته و گلاب طعمی بی‌نظیر را به این سوغاتی کرمان داده است که از چشیدن آن شگفت‌زده خواهید شد.

استان: کرمان شهر: کرمان

یکی از قدیمی‌ترین صنایع دستی که در استان گیلان توسط افراد بومی ساخته می‌شود، حصیر است. صنعت حصیربافی در اکثر شهرهای استان انجام می‌شود و به دلیل تنوع بالای خود از محبوبیت زیادی برخوردار است. زیرانداز، آبکش، سبد و زیرداغی از رایج‌ترین چیزهایی است که با حصیر بافته و به عنوان سوغات گیلان فروخته می‌شود.


استان: گیلان شهر: رشت

یکی دیگر از صنایع دستی شهر بیرجند حصیربافی است. هنر بافت حصیر را شاید بتوان یکی از قدیمی‌ترین هنرهای خراسان جنوبی دانست. هنرمندان محصولات مورد استفاده یا تزئیناتی را با برگ انواع درختان می‌بافند که رایج‌ترین برگ مورد استفاده در این منطقه درخت خرما است. حصیربافی در شهرستان‌هایی مانند طبس و نهبندان رواج دارد.



استان: خراسان جنوبی شهر: طبس

احتمالا اگر از شما سوال شود که حصیر بافی مختص کدام شهر یا استان است در جواب پاسخ دهید، گیلان!
اما در حقیقت این‌طور نیست و این هنر نه تنها در ایران بلکه در جهان نیز قدمتی دیرینه دارد. خرما یکی از اصلی‌ترین سوغات زاهدان است و همین موضوع دلیل قانع کننده‌ای است تا از برگ نخل‌های تنومند وسایل کاربردی از حصیر ساخته شود.
این هنر در ایران قدمتی بسیار دیرینه دارد و از مناطق جنوبی گرفته تا مناطق شمالی کشور، شما می‌توانید شیوه‌‌‌هایی گوناگون از این هنر را ببینید.
مردمان بلوچ برای حصیر بافی از نازک‌ترین قسمت درختان نخل که به زبان محلی پیش نام دارد استفاده می‌کنند
به‌طور کلی حصیر بافی به دو نوع درشت باف و ریز باف بافته می‌شود که نوع ریز بافت آن نیاز به مهارت بالایی دارد.
مردمان سیستان و بلوچستان از حصیربافی برای کاربرد‌های مختلفی هم‌ چون درست کردن سبد، زیرانداز، سواس یا همان کفش‌های سنتی، اسباب بازی و… استفاده می‌کنند.


استان: سیستان و بلوچستان شهر: زاهدان

یکی از خوشمزه ترین و البته مقوی ترین شیرینی های یزد، حلوای اردکان میباشد و برای وعده صبحانه بسیار مناسب میباشد.



استان: یزد شهر: اردکان

حلوای بزرک یا زره حلواسی یکی از شیرینی‌های مخصوص تبریز است که رنگ تیره‌ای دارد و در نگاه اول نظر شما را به خود جلب می‌کند. این حلوای خوش‌ عطر از دانه روغنی بزرک که از خانواده کتان است تهیه می‌شود و به‌ همین دلیل نام بزرک را به خود گرفته است. خوردن این حلوا برای بهبود دردهای مفصلی و استخوانی بسیار مفید می‌باشد که می‌توانید این سوغات تبریز را از شیرینی‌ فروشی ها و عطاری‌ها تهیه کنید.

استان: آذربایجان شرقی شهر: تبریز

حلوا پسته سوغات دیگری از شهر کرمان است. این شیرینی سنتی از پسته، گلاب، زعفران و کره حیوانی تهیه می‌شود.

استفاده از پسته، گلاب و زعفران سبب شده تا حلوا پسته علاوه‌بر طعم و عطری مطبوع، خواص فراوانی نیز داشته باشد.

این سوغاتی را برای عزیزان خود تهیه کنید و همراه با چای یک عصرانه لذیذ را برای آن‌ها تدارک ببینید.

استان: کرمان شهر: کرمان

یکی از انواع حلوا ، حلوای زرده همدانی است که در شهر همدان تهیه می شود و از آرد یا نشاسته تهیه می شود. تفاوت آن با حلواهای دیگر زرده تخم مرغ است. از آن جا که در حلوا، آرد تفت می خورد، به عنوان یک دسر مقوی و مفید مورد استفاده قرار می گیرد. با وجود زرده تخم مرغ، خاصیت حلوا بیشتر می شود و نسبت به حلواهای دیگر مقوی تر است. حلوا را می توان به صورت تک نفره و در روی نان بستنی یا نان شیرینی میکادو، سرو نمود. این نکته قابل ذکر است که حلوا پختن نیاز به زمان زیاد و شعله حرارت کم دارد، تا حلوای خوب و یکدست و خوشمزه ای تهیه شود.

استان: همدان شهر: همدان

حلوا یکی از دسر های قدیمی و سنتی ایرانی است. این دسر بیشتر برای افطار ماه رمضان و در مجالس عزاداری و محرم استفاده می شود. یکی از انواع حلواهای مجلسی، حلوای شیرازی است. همانطور که از نامش پیداست مربوط به شهر شیراز است. در این حلوا از آرد سنگک و آرد برنج استفاده شده که بسیار مقوی و مفید است. این حلوا رنگ روشنی دارد و نسبت به حلواهای دیگر شل تر و کشدار است.



استان: فارس شهر: شیراز

در بازارهای سنتی همدان، می‌توانید انواع مغازه حلوا فروشی را مشاهده کنید. حلوا فروشی از جمله شغل‌های رایج در همدان است. در همدان انواع مختلف حلوا با اشکال مختلف تولید می‌شود. حلوای لوزی از جمله معروف‌ترین و البته خوشمزه‌ترین انواع حلوا در همدان است. این حلوا به رنگ سفید و شکل لوزی تولید می‌شود. در نهایت روی آن را با پودر پسته تزئین می‌کنند. حلوا لوزی از آرد برنج، سبوس گندم، مغز گردو و زعفران تهیه می‌شود. پس می‌توانید تصور کنید که با این ترکیبات، حلوا لوزی بسیار مقوی است و طبعی گرم دارد.
به همین خاطر کسانی که سرد مزاج هستند و طبع سردی دارند، از خوردن این حلوا بسیار لذت خواهند برد. این حلوا برای افطار در ایام ماه رمضان نیز گزینه بسیار مناسبی محسوب می‌شود. زیرا خواص بسیاری دارد و باعث قدرت بدنی می‌شود. لازم به ذکر است که حلوا لوزی را می‌توانید به‌صورت فله و کیلویی از انواع حلوا فروشی تهیه کنید. البته انواع مدل‌های شرکتی در بسته‌بندی‌های شکیل نیز وجود دارند؛ اما بهتر است از حلوافروشی، انواع تازه آن را به‌عنوان سوغات همدان تهیه کنید. این نوع حلوا در حلوا فروشی طعم دیگری دارد و می‌توانید از تازگی آن نهایت لذت را ببرید

استان: همدان شهر: همدان

این حلوا مختص استان گلستان است. به طوری که با دستور پخت بسیار سختش در هیچ جای ایران تهیه و یافت نمی شود. در زمان های قدیم حلوای اوماج فقط در ایام نوروز تهیه می گردید ولی امروزه در کلیه قنادی های گلستان می توان در دسته بندی های مختلف این حلوا را تهیه کرد. از شیره انگور و عسل در پخت این حلوا استفاده می شود که طعم متفاوتی را نسبت به سایر حلوا ها دارد. فرم های لوزی حلوای اوماج با تزئین پودر پسته و بادام، دارای طرفدارهای زیادی نسبت به سایر شکل هایش است.

استان: گلستان شهر: گرگان

حلوای محلی استان گیلان است که مورد توجه مسافران قرار دارد. نوع مرغوب این حلوا، که زنان روستایی در دیگ های مسی سفید کرده می پزند، بسیار خوش رنگ است.


استان: گیلان شهر: رشت

حلوای راشی یکی دیگر از سوغاتی های خوردنی بوشهر است. این خوراکی خوشمزه تقریبا مشابه حلوا ارده است که از ترکیب ارده با شیره خرما درست می‌شود.
حلوای راشی به عنوان یک میان وعده و یا صبحانه مقوی استفاده می‌شود. حلوای راشی یکی دیگر از مواردی است که حتما باید در لیست خرید سوغات بوشهر شما جایی داشته باشد.

استان: بوشهر شهر: بوشهر

این حلوا از قدیمی‌ترین حلواهای محلی استان است که تهیه‌ی آن برای مراسم شب یلدا، بسیار رواج دارد و علاوه بر پخت آن در منازل در کارگاه‌های حلواپزی نیز به‌صورت عمده تولید می‌شود. این نوع حلوا بدون استفاده از آرد و با هویج و گردو پخته شده و با شیره‌ی انگور شیرین می‌شود و طعم‌دهنده‌ی آن، پودر هل و گلاب است.



استان: آذربایجان غربی شهر: ارومیه

کشور ما ایران در دوره های مهم تاریخی سهم عمده ای در پیشرفت و تکامل صنعت نساجی در دنیا داشته و از مناطق پیدایش و تکامل این صنعت به شمار میرود.متاسفانه امروزه پیشرفت علم و تکنولوژی صدمات زیادی به نساجی سنتی این سرزمین کهن وارد نموده است.
قدیمى ترین سندى که از صنایع قهستان حکایت میکند، تاریخ طبرى است. طبرى ضمن بازگویى وقایع سال ۶۹ هجرى مىنویسد : عمروبن سعیدبن عاص، رقیب عبدالملک ابن مروان الحکم الاموى قباى قهستانى و پیراهن قهستانى در برداشت.
طبرى در جاى دیگر از خالدبن عبدالله نام میبرد که از لباس هاى بافت قهستان مىپوشید. این مطلب دلالت بر کیفیت بافته هاى قهستانى دارد که با پارچه هاى مصرى رقابت میکرده است.
حوله بافی یا توبافی هنری است با قدمت چند صد ساله که توسط زنان هنرمند خراشاد احیا شده است. حوله بافی تنها به حوله دست و صورت محدود نمی‌شود و این دست بافته ارزشمند زنان روستا به عنوان دستمال، رومیزی، سفره نان و هرآنچه با خلاقیت شما امکان داشته باشد، کاربرد دارد. این پارچه دستباف با دستگاه دو وردی و چهار وردی بافته می‌شود. همین چند سال پیش بود که دست بافته‌های زنان روستای خراشاد در خراسان جنوبی مسیر خود را به سوی یونسکو طی کردند و حوله بافی از اینکه تنها جهیزیه دختران روستا باشد تغییر مسیر داد و ثبت جهانی شد. این پارچه دستباف در شهرهای دیگر از جمله یزد و تربت جام نیز بافته می‌شود. متریال حوله بافی پنبه است. از طرح‌های حوله بافی می‌توان به کُلو ، گِنتی ، چَپر بافت ، جناغی و ساده اشاره کرد.

استان: خراسان جنوبی شهر: بیرجند

خاتم کاری یکی از هنرهای اصیل و قدیمی می باشد که همواره در میان ایرانیان جایگاه خاصی داشته است. در این هنر سطح اشیای گوناگون با مثلث های کوچکی آراسته می شود. این مثلث ها طرح های گوناگونی دارند و همواره به صورت اشکال منظم هندسی طراحی می گردند. در کار خاتم نقش های هندسی از مثلث های سه پهلو (متساوی الاضلاع) تشکیل شده است که از عاج، استخوان، چوب و مفتول برنج ساخته می شوند. این اشکال و نقش ها با ضخامت دو میلی متر در سطح خارجی يا سطح داخلی اشيای مختلف چسبانده می شوند تا محصول آماده ی ارائه گردد.


استان: اصفهان شهر: اصفهان

محصول درخت نخل مراحل متفاوتی دارد. اولین مرحله‌ محصول درخت نخل که قابل برداشت است، به خارک معروف است.
خارک معمولا طعم گسی دارد و شیرینی آن کمتر از خرمای رسیده است.
این محصول جذاب عمدتا در استان‌های جنوبی پیدا می‌شود.

استان: بوشهر شهر: بوشهر

خاویار گران ترین و ارزشمند ترین خوراکی است که می توان از این استان به عنوان سوغاتی برای دوستان خود برد. تخم خاویار از گران ترین مواد غذایی دنیا به شمار می رود که از دل ماهیان خاویاری برداشت می شود. استان گلستان با نزدیک بودن به دریای خزر به عنوان بزرگ ترین منبع ماهیان خاویاری در جهان شناخته شده است. سواحل بندر ترکمن در استان گلستان اصلی ترین و مهم ترین منطقه صید خاویار از دریای خزر است. از مهر ماه تا اردیبهشت را می توان فصل صید ماهی خاویار دانست.

استان: گلستان شهر: گرگان

کیفیت و طعم خرماهای جنوب ایران شهرت زیادی دارد و استان هرمزگان یکی از تولیدکنندگان اصلی خرما به حساب می آید. خرمای این استان بیشتر در شهرهای حاجی آباد، میناب، سیریک، بندرعباس و رودآب به بار می نشیند و علاوه بر مصرف داخلی به کشورهای حاشیه خلیج فارس، اروپا، آمریکا و آسیای میانه نیز صادر می شود. در هرمزگان 55 نوع خرما کشت می شود که 20 نوع آن به بازارها می رسد

استان: هرمزگان شهر: میناب

در سفر به کرمان نباید این دسر خوشمزه را از دست بدهید. در تهیه این خوراکی از خرما، دارچین و گلاب استفاده می‌شود، بنابراین خرما بریز بمب انرژی است.

از آنجا که این دسر بسیار مقوی و پرانرژی است، عمدتا این دسر در ماه مبارک رمضان تهیه می‌شود.

علاوه‌بر تمام خوراکی‌های خوشمزه‌ای که ذکر شد، در کرمان گیاهان دارویی نظیر سدر، کتیرا و حنا نیز رشد می‌کند. همچنین اگر به عرقیات گیاهی علاقه دارید، در کرمان می‌توانید عرق نسترن، نعنا و زیره را با کیفیتی اعلاء تهیه کنید.

استان: کرمان شهر: کرمان

یکی دیگر از بهترین و جذاب‌ترین سوغات خوردنی بوشهر خرما کبکاب است. خرما کبکاب بوشهر بالاترین میزان صادرات را به تمامی نقاط ایران و همچنین کشورهای جهان دارد.
اگر چه که خرمای کبکاب در شهرهای دیگر ایران هم کشت می‌شود اما خرما کبکاب بوشهر کیفیت مثال زدنی دارد و طعم و مزه آن تا سال‌ها از ذهن شما پاک نخواهد شد.

استان: بوشهر شهر: بوشهر

ساحل بوشهر محل زندگی انواع گونه‌های دریایی است. بخش زیادی از گونه‌هایی دریایی که در نزدیکی ساحل بوشهر یافت می‌شوند، از نظر محیط زیستی قابل صید کردن هستند و به عنوان انواع غذای دریایی مصرف می‌شوند. انواع ماهی، میگو، ماهی مرکب و دیگر جانداران دریایی در بازار ماهی فروشان بوشهر پیدا می‌شوند. بسیاری از این محصولات دریایی به صورت بسته‌بندی‌های مقاوم عرضه می‌شوند و می‌توانید به عنوان سوغات بوشهر آن‌ها را تهیه و با خود به منزل ببرید. حتما در صورت خرید سوغات بوشهر و ماهی و میگو، ادویه‌های مخصوص طبخ محصولات دریایی را هم تهیه کنید تا غذای دریایی شما کاملا جنوبی شود.
اگر اهل غذای جنوبی هستید، پس حتما بوی دریا و ساحل را هم دوست دارید. یکی از جاهایی که دیدنی ترین سواحل را دارد، چابهار است.

استان: بوشهر شهر: بوشهر

رشته به رشته نوعی دیگر از شیرینی‌های سنتی و پرطرفدار استان مازندران است که طعمی فوق‌العاده دارد. بانوان هنرمند مازندرانی این شرینی را از ترکیب موادی چون گردو، رشته (تهیه شده از آرد برنج) خاک قند، هل و روغن درست می‌کنند.

استان: مازندران شهر: ساری

رشته خشکار یکی از خوشمزه‌ترین شیرینی‌های سنتی گیلانی است که در گذشته، تهیه آن شغل خانوادگی برخی از مردم گیلانی محسوب میشد. مواد تشکیل دهنده این شیرینی خوشمزه شامل شیر، آرد برنج، مغز گردو، هل، دارچین و شکر می‌شود و مقوی بودن آن باعث شده است تا بعنوان یکی از بهترین گزینه‌ها برای افطار کردن در ماه مبارک رمضان مورد استفاده قرار گیرد.


استان: گیلان شهر: رشت

رودوزی هنری است که در آن طرح‌های سنتی و زیبا، روی پارچه دوخته می‌شوند و سبب آراسته و زیباتر شدن پارچه می‌شوند. آنچه برای این هنر استفاده می‌شود، پارچه و نخ از جنس‌هایی همچون ابریشم، پنبه‌ای، فلز و سنگ‌های تزئینی است. از این پارچه‌ها در تهیه رومیزی، روتختی و حتی دوخت لباس‌های مختلف استفاده می‌شود.



استان: خراسان جنوبی شهر: بیرجند

شهرستان دلفان استان لرستان از دیرباز به داشتن روغن حیوانی مرغوب و معطر شناخته شده است و مسافران در سفر به این منطقه حتما این فرآورده‌ی دامی را به عنوان سوغات سفر تهیه می‌کنند.
وجود مراتع، چمنزارها، کوه‌های انباشته از پوشش جنگلی و گونه‌های گیاهی معطر باعث شده که روغن حیوانی تولید شده توسط عشایر و دامداران این خطه، بسیار مرغوب باشد. زنان سخت کوش عشایر پس از جمع‌آوری شیر دام، از آن ماست تهیه می‌کنند. سپس ماست آماده شده را درون مشک می‌ریزند و با افزودن مقداری آب و نمک از آن دوغ و کره می‌گیرند. با آب کردن و جوشاندن این کره، روغنی خالص با عطری خاص به دست می‌آید که همان روغن حیوانی است.
روغن حیوانی که در زبان لکی به نام «روغن دان» معروف است و از شیر گاو و گوسفند تولید شده و به رنگ‌های زرد و سفید تولید می‌شود.



استان: لرستان شهر: دلفان

زرشک میوه‌ درختچه‌ای خاردار در خراسان جنوبی است. مرغوب‌ترین نوع زرشکی که در بیرجند می‌توان یافت نوع زرشک پفکی است. زرشک به‌عنوان عقیق درخشان خراسان جنوبی شهرت دارد و انتخاب خوبی به‌عنوان سوغاتی بیرجند است.

استان: خراسان جنوبی شهر: بیرجند

گران ترین ادویه جهان با خواص فوق العاده، زعفران است و یکی از گیاهان ادویه ای و دارویی جهان می باشد که یکی از مهمترین منابع صادرات غیر نفتی در کشور ما به حساب می آید و هر ساله بیش از ۷۵ درصد زعفران تولید شده در کشور به خارج از ایران از جمله امارات و هند و اروپا صادر می شود.
گیاهی است چند ساله که تا ارتفاع ۳۰ سانتیمتری نیز رشد میکند.این گیاه دارای گلهای بنفش با شش گلبرگ است .گل زعفران سه پرچم و یک مادگی منتهی به کلاله سه شاخه به رنگ قرمز دارند که قسمت مورد استفاده این گیاه انتهای خامه و کلاله سه شاخه است که با نام زعفران معروف است و دارای رنگ و بوی معطر است. گیاهی است که به دلیل ارزش فراوان به
طلای سرخ لقب گرفته و درآمد اصلی مردم در شهرهای خراسان جنوبی است



استان: خراسان جنوبی شهر: بیرجند

زیتون به عنوان یکی از خوشمزه‌ترین و مقوی‌ترین خوراکی‌هایی است که در قرآن نیز به آنها اشاره شده است. شهرهای شمالی به دلیل آب و هوای عالی خود، خاستگاه بهترین زیتون‌های خاورمیانه هستند. به همین دلیل شما می‌توانید به عنوان سوغات رشت، اندکی زیتون بخرید. زیتون پرورده که با گردو و مغزیجات دیگر تلفیق شده است نیز یکی از خوشمزه‌ترین خوراکی ‌هایی است که در میان مردم محلی و مسافران طرفداران خاص خود را دارد.


استان: گیلان شهر: رشت

یکی از قدیمی ترین صنایع دستی یزد، زیلو است. زیلو معمولا به عنوان زیرانداز استفاده میشود و بسیار با دوام است. از زیلو و ترمه نیز میتوان به عنوان دکور استفاده کرد تا خانه خود را با هنر ایرانی آراسته کنید.



استان: یزد شهر: یزد

یکی دیگر از صنایع دستی استان گلستان ، زیورآلات سنتی است که در مقایسه با سایر مناطق کشور، بسیار شاخص و منحصر به فرد است. زیورآلات تولید شده در این استان شامل جواهرات و وسایل تزئینی است که برای آراستن لباس و موی زنان کاربرد دارد. این هنر دستی در استان توسط مردم گرگان و اقوام ترکمن، اصالت و رونق فراوان دارد. زنان ترکمن این زیورآلات را در کمال زیبایی و ظرافت و در وهله اول برای استفاده شخصی خود تولید می کنند. جالب توجه است که دختران ترکمن نیز از کودکی با روش های ساخت زیورآلات سنتی برای آراستن خود، آشنا می شوند.

این زیورآلات با استفاده از فلزاتی چون طلا، نقره، برنج، ورشو و نیز سنگ های قیمتی، به زیباترین صورت ساخته می شود. در گذشته ساخت زیورآلات سنتی با نقره بسیار متداول بود، اما امروزه به دلیل قیمت بالای آن از فلزاتی نظیر برنج و ورشو استفاده می شود. نقوش به کار رفته در این آثار هنری اغلب شامل گل و گیاه بوده و مسائل اعتقادی و فرهنگی اقوام ترکمن در زیورآلات سنتی آنان به آسانی قابل مشاهده است. به طور مثال قاب های قرآن، طلسم ها و طومارها که حامل ادعیه هستند و … در میان تولیدات آن ها به چشم می خورد. لازم به ذکر است در چند سال اخیر هنر حکاکی نیز در مراحل ساخت زیورآلات سنتی وارد شده است.


استان: گلستان شهر: گرگان

مردم استان خراسان جنوبی از دیرباز به واسطه هنردوستی و علاقه وافری که به موسیقی داشتند، به ساخت سازهای سنتی اشتغال داشته‌اند. از جمله سازهای تولیدشده در منطقه می‌توان به انواع تار، دو تار، سه تار، سنتور، نی، دف و … اشاره کرد.

استان: خراسان جنوبی شهر: بیرجند

کوهستان، همیشه صحنه برکت و نعمت پروردگار بوده است. جایی که ردپای گیاهان خودروی آن را نیز می‌توانید در قرص و داروهای درمانی ببینید. سعی کنید سفر به شمشک را یک روزه برگزار نکنید. چرا که فقط خستگی به جسمتان خواهد ماند. با وجود اقامتگاهای گوناگون در این منطقه، لذت شبی دلنشین در کوهستان را از خود دریغ نکنید. اگر شب را ماندید، نزدیکای ظهر دل به کوه بدهید و گیاهانی مثل پونه کوهی، آویشن، بومادران و… را بچینید. البته فصل این گیاهان در بهار و تابستان است اما گل‌های ختمی، نسترن، پیچک صحرایی، زرشک، گلپر، میخک، کاسنی، گون، قارچ و گیاهان دارویی دیگر در فصل سرد سال نیز سر از خاک بیرون می‌آورند. ناگفته نماند که اهالی روستا، این گیاهان را خشک می‌کنند تا در دیگر مواقع سال نیز در دسترس گردشگران و مسافرانی که میهمان این دیار می‌شوند، قرار داده شود.





استان: تهران شهر: شمشک

این شیرینی از محبوب ترین شیرینی های سنتی گرگان است. برای تهیه خمیر این شیرینی از ماست یا شیر استفاده می شود. پس از این که خمیر شیرینی ور آمد، گلوله هایی کوچک از آن را بر داشته و در روغن داغ سرخ می کنند. در نهایت نیز روغن شیرینی های سرخ شده را گرفته و با خاک قند تزئین می کنند.



استان: گلستان شهر: گرگان

در حال حاضر کارگاه‌های زیادی در شهر لالجین مشغول به فعالیت هستند که آن‌ها را می توان در یکی از گروه‌های کارگاه های سنتی، کارگاه های مدرن یا کارگاه های خانگی قرار داد. نکته جالب توجه این که بسیاری از این کارگاه ها هنوز هم برای تولید سفال از چرخ های دستی استفاده می‌کنند. مردم مهربان و هنرمند لالجین اجازه می‌دهند که شما از کارگاه‌های آن‌جا بازدید کنید، پس اصلا این قسمت سفر را از دست ندهید. زیرا با رفتن به این کارگاه‌ها متوجه خواهید شد هنرمندان با چه دقت و ظرافتی آثار هنری بی نظیری خلق می‌کنند. برخی از این سفال‌ها بیشتر جنبه‌ی تزئینی دارند و برخی هم به عنوان موارد مصرفی نظیر کاسه و پارچ ساخته می‌شوند. پس از بازدید از این کارگاه‌ها و فروشگاه‌های سطح شهر، می‌توانید اشیای دکوری زیبا را برای خود و عزیزانتان خریداری کنید. با خرید سفال لالجین همدان، نه تنها صاحب یادگاری با ارزش می شوید بلکه به دائمی بودن این صنعت کمک خواهید کرد.


استان: همدان شهر: همدان

استان: سمنان شهر: سمنان

یکی از کهن‌ترین صنایع دستی ایران، سفالگری است. مردم در گذشته برای گذران زندگی خود از ظروف سفالی استفاده می‌کردند و سفال در بخش‌های مختلفی از ایران کشف شده است. در سراب نیز مردم به این هنر مشغول هستند و هنوز ظروف سفالی یکی از مهم‌ترین صنایع دستی و سوغات سراب به شمار می‌رود.

استان: آذربایجان شرقی شهر: سراب

سقز یکی از سوغاتی های کردستان و به طور کلی استان های غربی ایران است. سقز صمغ درخت بنه است که معمولا در فصل پاییز از این درخت خارج می شود. مردم کردستان به خوبی با خواص این صمغ آشنایی دارند و از آن به عنوان آدامس استفاده می کنند. در سفر به کردستان، می توانید برای دوستان و آشنایانتان سقز سوغاتی ببرید.



استان: کردستان شهر: سنندج

سوزن دوزی یا به زبان خود اهالی خون گرم زاهدان، بلوچی دوزی از هنرهای دیرینه مردم این خطه مرزی است که در گذشته به آن سوچن دوزی نیز می‌گفتند و خبر بسیار خوب، ثبت این هنر جاودانه در سازمان یونسکو است
این هنر که از آن در البسه مردان و زنان، رومیزی و … استفاده می‌شود وصله‌ای جداناپذیر از هنر سرزمین بلوچستان است که قدمتی دیرینه دارد البته ناگفته نماند که سوزن دوزی صرفا سوغات زاهدان نیست و در سایر شهرها، از چابهار گرفته تا سراوان می‌توانید نقوش این هنر را در جای جای این سرزمین مشاهده کنید


استان: سیستان و بلوچستان شهر: زاهدان

سوزن دوزی این هنر دستی در استان گلستان رونق فراوان داشته و به دست هنرمند دختران و زنان گلستانی دوخته می شود. در این حرفه با استفاده از نخ های رنگی بخش هایی از لباس مانند سر دست پیراهن زنانه، دور یقه، ساق شلوار، عرقچین کودکان و … تزئین می شود و طرح ها و نقوشی زیبا به خود می گیرد.

استان: گلستان شهر: بندر ترکمن

سوهان زرند یا سوهان کرمان یکی دیگر از سوغاتی‌های خوشمزه این شهر است. در تهیه این سوهان از آرد گندم و آرد جوانه گندم استفاده می‌شود، از این‌رو این خوراکی خوشمزه خواص بسیاری نیز دارد

استان: کرمان شهر: کرمان

استان: سمنان شهر: سمنان

شیره انگور یا دوشاب، دارای طبع گرم و تر است و از خواص آن می‌توان به درمان کم‌خونی، پیشگیری از سرطان، بالا بردن سیستم ایمنی بدن، تقویت حافظه و جلوگیری از حمله قلبی اشاره کرد.

استان: همدان شهر: همدان

شیرینی اریس یکی از قدیمی‌ترین سوغات تبریز است و قدمت زیادی دارد. این شیرینی از شیر، شکر، وانیل، پسته، کاکائو و … تشکیل می‌شود. شما می‌توانید این شیرینی خوشمزه را با طعم‌های کاکائویی و پرتقالی در بازار تبریز پیدا کنید. نکته جالبی که درباره اریس وجود دارد آن است که حتی افرادی که فقط یک‌بار آن را امتحان کرده‌اند نیز از طرفداران پروپا قرص این خوشمزه ی دوست‌داشتنی شده‌اند.

استان: آذربایجان شرقی شهر: تبریز

یکی دیگر از سوغاتی ها یزد که مزه و طعم بسیار لذیذی دارد شیرینی پنجره ای یا نان مقنا است. به خاطر ظاهر این شیرینی خوشمزه که قالبی شبیه به پنجره دارد به آن شیرینی پنجره ای می گویند. این شیرینی پس از آماده شدن مواد اولیه در روغن سرخ می شود.



استان: یزد شهر: یزد

این شیرینی بسیار مقوی است و از پودر بادام، تخم مرغ، پودر هل، پودر قند و غیره تشکیل شده و بسیار خوشمزه و لذیذ است. حاج بادامی بیشتر در یزد شناخته شده و بیشتر آن را با عنوان یزد می شناسند. این شیرینی سوغات مناسبی می باشد.



استان: یزد شهر: یزد

شیرینی دوستان، حتما اسم شیرینی شستی معروف زنجان را شنیده‌اند. این شیرینی با آن شکل زیبای منحصر به فردش برای عید طرفداران زیادی دارد. خانم‌های باسلیقه زنجانی برای عید، شیرینی شستی می‌پزند، ولی هر موقع هم که اراده کنید می‌توانید این شیرینی درجه یک را در شیرینی‌ فروشی‌های زنجان پیدا کنید. خمیر شیرینی شستی را با آرد، پودر قند و کره درست می‌کنند و وقتی حسابی قوام آمد، خمیر مایه را گرد می‌کنند و با انگشت شست، حفره‌ای در میانش ایجاد می‌کنند. سپس میان شیرینی را با انواع مربا، شیره خرما، شیره انگور، عسل و … پر می‌کنند تا طعم عالی‌اش، فوق‌العاده شود. این شیرینی با مواد میانی مختلف و تزئینات متفاوتش پاسخگوی همه سلایق است پس با خیال راحت، این سوغات قزوین را برای عزیزانتان هدیه ببرید.



استان: زنجان شهر: زنجان

یکی از پرطرفدارترین سوغات تبریز به‌ حساب می‌آید و شباهت زیادی به گز اصفهان دارد. این شیرینی در سفره عید و جشن‌های تبریز از جایگاه خاصی برخوردار است و مردم این شهر برای شیرینی نوقا ارزش خاصی قائل‌اند. نوقا که دیگر بخشی از فرهنگ تبریز به شمار می‌رود، از سفیده تخم‌مرغ، شکر یا عسل، گردو، وانیل و… تشکیل‌ شده است که گاهی از نان میکادو نیز در تهیه آن استفاده می‌شود. این سوغات تبریز در کشورهای اروپایی مثل ایتالیا نیز محبوب می‌باشد و به‌عنوان دسری خوشمزه سرو می‌شود. حتی کمپانی اَندروید در سال 2016 میلادی، اندروید 7 را با توجه به محبوبیت این شیرینی اندروید نوقا نامید.

استان: آذربایجان شرقی شهر: تبریز

از معروف‌ترین سوغات تبریز است که به‌طور کلی در استان آذربایجان شرقی از محبوبیت زیادی برخوردار است. این شیرینی در شب‌نشینی‌ها و مهمانی‌های مردم تبریز بسیار مهم می‌باشد و به دلیل ترکیبات سازنده آن شامل کنجد و شکر و زرده تخم‌مرغ، ارزش غذایی بسیار بالایی دارد.

استان: آذربایجان شرقی شهر: تبریز

شیرینی کنجدی، معروف ترین شیرینی شهر سنندج است. تقریبا به هر شیرینی فروشی در سنندج که بروید، می توانید این شیرینی های خوشمزه را تهیه کنید. شیرینی کنجدی کردستان، در دو نوع شکری و گزانگبین تولید می شود. برای تهیه این شیرینی ها، ابتدا کنجد را بو می دهند و سپس شهد انگبین و یا شهد شکر را به آن اضافه می کنند و آن را برش می دهند.



استان: کردستان شهر: سنندج

عبارت صنایع دستی دریایی به زیورآلات، اشیای تزیینی و دکوری و ... گفته می شود که با استفاده از صدف ها و بقایای آبزیان و به شیوه ای هنرمندانه ساخته می شوند و به فروش می رسند. در استان هرمزگان به دلیل همجواری با خلیج فارس صنایع دستی دریایی را در بازارها می بینید و می توانید آنها را تهیه کنید.



استان: هرمزگان شهر: میناب

این هنر در کرمان سابقه‌ای دیرینه دارد و هنوز هم در بازار قدیم این شهر، هنرمندانی را می‌توان دید که مشغول ساخت ظروف و اشیاء مسی مانند تابلو، قابلمه، کشکول، سینی و… هستند. مرغوبیت مس این شهر باعث شده تا ظروف مسی یکی از معروفترین سوغات کرمان به حساب آید.

استان: کرمان شهر: کرمان

پیش از فرش نایین ، کیفیت عبای نایین در ایران بسیار معروف است. عبای نایین یکی از ساده ترین دست بافته های ایرانی است که بدون هیچ نقش و یا طرح خاصی بافته می شود. این دست بافت را که از کرک شتر، کُرک بز و پشم گوسفند در رنگ‌های زرد، مشکی، سرخ و خرمایی می‌بافند، پوششی زمستانی است.طول این بافته ۶ متر و عرض آن ۷۵ تا۹۰ سانتیمتر می باشد.


استان: اصفهان شهر: نائین

اگر اواخر فروردین یا اوائل اردیبهشت در شیراز باشید، از بوی بهارنارنج سرمست می‌شوید. با تقطیر گل‌های بهار نارنج، عرق بهار نارنج تهیه می‌کنند. عرق بهار نارنج سوغات بسیار خوبی برای دوستان و خانواده است. احتمالا هر بار که شربت بهار نارنج را می‌نوشند، یادی هم از شما می‌کنند.
عرق بهار نارنج، فوق العاده است.



استان: فارس شهر: شیراز

عسل اصل کوهستان را از شمشک تهیه کنید. زنبورهای این منطقه در بهار و تابستان از گل‌های رنگارنگ کوهستان تغذیه کرده و مرغوب‌ترین عسل را تولید می‌کنند. عسل طبیعی و کوهی می‌تواند بهترین و سالم‌ترین سوغات شمشک برای عزیزانتان باشد.

استان: تهران شهر: شمشک

یکی از لذیذترین نعمات الهی، عسل است که علاوه بر طعم بی‌نظیر، خواص دارویی و درمانی متعددی دارد. از این رو، این ماده‌ی طبیعی می‌تواند بهترین انتخاب به عنوان سوغات باشد. استان لرستان به دلیل داشتن طبیعت بکر، مراتع و جنگل‌های انبوه، بهترین منطقه برای پرورش زنبور و تولید عسل است. عسل این منطقه بسیار باکیفیت است. این استان در حال حاضر رتبه‌ی هفتم کشور را در تولید عسل و رتبه‌ی نخست کشور را در مرغوبیت آن دارد. در شرایط مساعد تولید عسل این استان از مرز ۱۶۰۰ تن می‌گذرد

استان: لرستان شهر: خرم آباد

این استان با تولید ۱۰۰۰ تن عسل در سال، یکی از قطب‌های تولید این محصول در کشور است. عسل تولید شده در استان، از کیفیت بالایی برخوردار است و جایگاه ویژه‌ای در صادرات عسل به کشورهای حاشیه‌ی خلیج فارس دارد. عمده دلیل مرغوبیت این عسل، تغذیه‌ی طبیعی زنبورها در بیشتر ایام سال به‌ دلیل بهره‌مندی استان از پوشش گیاهی غنی در مراتع کوهستانی و جنگل‌های طبیعی است. کندوداران استان از اواخر خرداد، برداشت عسل از کندوها را شروع می‌کنند و این فعالیت تا پایان مرداد ادامه دارد.



استان: کهکیلویه و بویر احمد شهر: کهگیلویه

به غیر از لبنیات، عسل طبیعی یکی از دیگر سوغاتی‌های معروف شهر سراب است. عسل سراب کاملا ارگانیک و از کندوهای عسل در طبیعت بکر سراب بدست می‌آید.

استان: آذربایجان شرقی شهر: سراب

یکی از معروف‌ترین سوغاتی‌های شهر بیرجند، عناب است. بهترین عناب کشور در بیرجند و شهرستان‌های اطراف آن تولید می‌شود و سهم مهمی در بخش صادرات دارد. فصل تولید آن اواخر تابستان و اوایل پاییز است. از خواص عناب می‌توان به خاصیت آنتی‌اکسیدان، درمان قند خون، منبع ویتامین سی، تقویت کبد و آرامش‌ بخشی آن، اشاره کرد.

استان: خراسان جنوبی شهر: بیرجند

عناب هم یکی‌ دیگر از سوغاتی هایست که در البرز به وفور یافت می‌شود و به‌ صورت خشک یا تازه قابل خریداری است. عناب خشک ماندگاری بسیار بالایی دارد و به‌ همین‌دلیل می‌توانید آن را به‌ عنوان سوغات البرز بخرید. از خواص این میوه خوشمزه می‌توان به آنتی‌ اکسیدان بودن آن اشاره کرد که مصرف روزانه آن تا حد زیادی از پیری زودرس جلوگیری می‌کند.
بسیاری از متخصصان طب سنتی، عناب را برای شفافیت پوست و افزایش رشد مو تجویز می‌کنند، ما هم به شما پیشنهاد می‌دهیم آن را استفاده کنید تا معجره‌اش را ببینید. همچنین این سوغات، حاوی کمپلکسی از ویتامین‌های B، C و A است و می‌توانید به‌عنوان میان‌وعده آن را بخورید.



استان: البرز شهر: کرج

طعم فالوده کرمانی کاملا متفاوت از فالوده‌ای است که ما می‌شناسیم. بنابراین اگر به کرمان سفر می‌کنید، لذت چشیدن طعم این فالوده را از دست ندهید. برای طعم‌دار کردن این فالوده از عرق نعناع و بیدمشک استفاده می‌شود.

این فالوده از نشاسته گندم درست می‌شود. نشاسته بدون شن را در آب حل کرده و روی حرارت قرار تا غلیظ شود. سپس آن را در ظرفی مانند آبکش می‌ریزند و زیر آن مقداری شربت شکر خنک قرار می‌دهند. هنگامی که نشاسته گرم از سوراخ‌های آبکش به درون شربت خنک می‌چکد، سرد می‌شوند و ظاهری مانند مروارید پیدا می‌کنند.

فالوده کرمانی را در کاسه می‌ریزند و مقداری یخ به آن اضافه می‌کنند. اغلب این خوراکی سنتی و خوشمزه در تابستان تهیه می‌شود.



استان: کرمان شهر: کرمان

فتیر یک شیرینی محلی سرابی است. زنان سرابی در گذشته برای افطار ماه رمضان، اعیاد و دیگر مراسم‌های مذهبی فتیر می‌پختند اما امروزه فتیر به عنوان یک میان‌ وعده در برخی نانوایی‌ها طبخ و فروخته می‌شود. فتیر سراب می‌تواند یک سوغاتی شیرین برایتان از سفر به این شهر سردسیر باشد.

استان: آذربایجان شرقی شهر: سراب

حتما ضرب‌المثل مثل قالی کرمان میمونه را شنیده‌اید، بسیاری اعتقاد دارند که قالی کرمان هرچه بشتر پا بخورد رنگ آن بهتر خواهد شد. این ضرب‌المثل نشان دهنده مرغوبیت قالی کرمان از دیرباز است. فرش‌های کرمانی کیفیت خود را مدیون پشم مرغوب و نخ پنبه هستند و معروفترین سوغات کرمان محسوب می‌شود.

استان: کرمان شهر: کرمان

یکی از کهن‌ترین و معروف‌ترین صنایع دستی سراب، فرش و قالیچه مشایخی سراب است. در گذشته به راحتی می‌توانستید فرش مشایخی را در میان روستاها و بخش‌های مختلف سراب پیدا کنید اما امروزه به دلیل قیمت پایین فرش، پیدا کردن فرش مشایخی سخت شده است. اغلب فرش‌های مشایخی تولیدی در سراب به کشورهای دیگر صادر می‌شود و در بازار داخلی این فرش یافت نمی‌گردد. نقشه‌های رایج در منطقه قلمی، شتری، ماهی، مهربان و شربیان بوده است.

استان: آذربایجان شرقی شهر: سراب

مثل بسیاری از استان‌های ایران، در زنجان هم قالی‌بافی یکی از صنایعی است که به خصوص روستاییان به آن مشغولند. سابقه‌ این هنر هم در زنجان به دوران پیش از اسلام باز می‌گردد. تنوع قالی‌های استان زنجان بی‌نظیر است. از طرح‌های مشهور قالی زنجان می‌توان به بیدگینه، ریز ماهی، ماهی درهم، بیجار، لچک ترنج، شاه عباسی، افشار، قلتوق و … اشاره کرد. فرش بیدگینه که به ثبت جهانی هم رسیده است یکی از معروف‌ترین و زیباترین فرش‌های زنجان است. فرش افشار زنجان هم از شهرتی فوق‌العاده در ایران و جهان برخوردار است. فرش افشار، ریز بافت و پشمی است که از زیبایی طرح، ظرافت و دوامی ستودنی برخوردار است.
در این استان بیش از ۶۰ هزار نفر به قالی‌بافی مشغولند و بافت جاجیم و گلیم هم در روستاها رواج دارد. اگر عزیزی دارید که عاشق طرح‌ها و نقش‌های بهشتی فرش ایرانی است، می‌توانید این سوغات زنجان را برایش به یادگار ببرید. یادتان باشد که هر چقدر برای خرید فرش دستبافت پول بپردازید چیزی از دست نداده‌اید چرا که هیچ‌کس نمی‌تواند روی پینه‌های دست مادر روستایی مهربانی که صبح تا غروب پشت دار قالی گره روی گره می‌زند، قیمت بگذارد.

استان: زنجان شهر: زنجان

شهرستان مرند مانند سایر بخش های آذربایجان از لحاظ قالی بافی بسیار غنی است و شما می توانید از قالیچه های نفیس بافت مرند خریداری کرده و هنر دست هنرمندان این منطقه را مشاهده کنید.

استان: آذربایجان شرقی شهر: مرند

قالی نایین آوازه جهانی دارد، با این حال فرشبافی در نایین قدمتی کمتر از ۱۰۰ سال دارد. در حقیقت با افول صنعت عبابافی، صنعتگران و هنرمندان عباباف به بافتن فرش روی آوردند. همچنانکه فرش کرمان پس از کسادی بازار شال رونق گرفت فرش نایین نیز هنگامی با اقبال روبه رو شود که پارچه ظریف عبا رونق خود را از دست داد تا در همان سالهای نخست فرش نایین با قالی‌های اصفهان، کاشان رقابت کند و حتی از آنها پیشی گیرد.

استان: اصفهان شهر: نائین

احتمالا برای شما هم پیش آمده که در بازارهای صنایع دستی قالیِ خوش نقش و نگاری را ببینید و دلتان پیشش بماند. بدون شک در شمشک نیز این اتفاق برایتان تکرار می‌شود. هنر قالی بافی در اغلب روستاهای ایران رایج است و یکی از اصلی‌ترین سوغاتی‌های شمشک به حساب می‌آید. جاجیم نیز یکی دیگر از بافته‌های اهالی این روستا است که با نخ‌های رنگارنگی از جنس پشم یا پنبه بافته می‌شود. این سوغاتی‌های زیبا می‌توانند زینت‌بخش خانه شما و عزیزانتان باشند.



استان: تهران شهر: شمشک

قالی‌بافی یکی از هنرهای رایج در بیشتر شهرها و مناطق ایران است و هنرمندان بسیاری هم در بیرجند و شهر و روستاهای خراسان جنوبی به این هنر مشغول هستند. این بافته از پشم، با پرزهای بلند که زینت‌بخش تمام خانه‌های ایرانی است، در شهر بیرجند قدمتی بیش از ۱۰۰۰ سال دارد. از نظر ویژگی‌های فنی، نوع بافت قالی در خراسان جنوبی ترکی و فارسی است و نقشه‌هایی چون ریزه ماهی به‌شکل لچک ترنج، کف ساده، کله اسبی و بته‌ جقه استفاده می‌شوند. قالی‌بافی در استان خراسان جنوبی همچنان پابرجا است و قالی‌های بافته‌ شده در شهرهای مود و درخش از شهرت جهانی برخوردار هستند.



استان: خراسان جنوبی شهر: درخش

یکی از معروف‌ترین و گران‌قیمت‌ترین سوغاتی های تبریز، قرابیه است که شبیه کلوچه می‌باشد و تبریزی‌ها بیشتر در اعیاد مذهبی و باستانی یا برای پذیرایی از میهمانان ویژه خود از این نوع شیرینی استفاده می‌کنند. این شیرینی خوشمزه و خاص از آرد، شکر، وانیل، تخم‌مرغ و … تشکیل می‌شود که روی آن پر از مغز پسته و بادام است. قرابیه خوشمزه تبریزی با طعم‌های مختلفی از جمله گردویی و پسته‌ای در بازار موجود است که می‌توانید آن را با بهترین کیفیت از بازارهای زیبای تبریز تهیه کنید.

استان: آذربایجان شرقی شهر: تبریز

دامپروری، یکی از پررونق‌ترین مشاغل استان چهارمحال و بختیاری است. از این رو لبنیات محلی و محصولات حیوانی، به یکی از اصلی‌ترین سوغات شهرکرد تبدیل شده است. قره قروت‌های محلی این استان که به قارا شهرت دارد، فراورده‌های لبنی ترشی هستند که از شیر و ماست محلی تهیه می‌شوند. حتی فکر کردن به این قره قروت‌های خوشمزه، آب را از دهان جاری کرده و مردم را به خرید آن ترغیب می‌کند. علاوه بر قره قروت‌های رایج شهرکرد که طعم بسیار ترشی دارند، قره قروت‌های دیگری نیز وجود دارد که از آب پنیر تهیه شده و طعم شیرین‌تری دارد. به شما پیشنهاد می‌کنیم اگر قصد سفر به این استان و بازدید از جاهای دیدنی شهرکرد را دارید، حتما این خوراکی‌های ترش پرطرفدار را نیز امتحان کنید.

استان: چهارمحال و بختیاری شهر: شهرکرد

قطاب یکی از محبوب‌ترین شیرینی‌های سنتی ایران به شمار می‌آید که از دیرباز در یزد و کرمان تهیه می‌شده است. برای تهیه خمیر قطاب عمدتا از آرد، زرده تخم مرغ و شیر یا ماست استفاده می‌شود و داخل آن‌ را معمولا با بادام و خاکه قند پر می‌کنند. البته در کرمان از پسته به جای بادام استفاده می‌شود.



استان: کرمان شهر: کرمان

سوغاتی های یزد آنقدر متنوع هستند که برای هر گردشگر یزد، جذاب می باشد. یکی از این سوغاتی های یزد، قطاب است که بسیار معروف است. لایه خارجی قطاب یزدی با روغن سرخ می شود و درون آن به شکر آغشته شده و پودر هل هم عطر و طعم مضاعفی را به آن افزوده است.



استان: یزد شهر: یزد

استان: سمنان شهر: سمنان

امروزه در اکثر شهرهای کشورمان قوتو را تهیه می‌کنند، اما به‌راستی قوتو سوغات کجاست؟ قوتو یکی از سوغاتی های کرمان است که محبوبیت بسیاری در میان میهمانان این شهر دارد. قوتو به شکل پودر است و از ترکیب گیاهان و دانه‌های مغذی تهیه می‌شود تا به سلامت جسمی افراد کمک کند.



استان: کرمان شهر: کرمان

در شهرستان مرند زردآلو بیشتراز سایر نقاط کشور کشت شده و موجود است و سالانه هزاران تن زردآلو بصورت تر یا خشک به سایر نقاط کشور و جهان صادر میشود. همچنین این میوه گونه و رقم های مختلفی دارد. برای تولید برگه زردآلو یا همان قیسی فقط از زردآلو مخصوص که به زبان محلی تبرجه گفته میشود استفاده می شود. میوه های زردآلو رسیده آبدار، شیرین و با سطحی صاف و بدون کرک اند و در اشکال متفاوتی مانند میوه تازه، آب میوه، میوه خشک شده ( برگ قیسی ).. استفاده می شود. همچنین زغال اخته ، آلبالو و پسته از سوغات این شهر زیبا محسوب می‌شود.

استان: آذربایجان شرقی شهر: مرند

این استان یکی از استان‌های برتر در زمینه‌ی تولید گردو در کشور است و بیش از ۷ هزار هکتار باغ بارور گردو دارد. شرایط جغرافیایی باعث شده تا گردوی این استان به‌عنوان یکی از مرغوب‌ترین گردوهای کشور شناخته شود و مشتریان زیادی در بازار گردوی کشور داشته باشد. بیشترین تولید گردوی استان، مربوط به شهرستان‌های بویراحمد، دنا و چرام است. برداشت گردو در استان از نیمه‌ی اول شهریور شروع می‌شود و تا اوایل نیمه‌ی دوم مهر، ادامه دارد.



استان: کهکیلویه و بویر احمد شهر: کهگیلویه

استان: سمنان شهر: سمنان

بخش زیادی از مردم بوشهر به شغل صیادی اشتغال دارند. یکی از مهمترین ابزار صیادی در بوشهر نوعی تور ماهی است که به آن گرگور می‌گویند.
گرگوربافی به عنوان صنایع دستی بوشهر بخشی از اقتصاد استان را به دوش می‌کشد. شما می‌توانید نمونه‌های کوچک گرگور را به عنوان سوغات بوشهر تهیه کنید.

استان: بوشهر شهر: بوشهر

این سوغات اصفهان از سوغاتی های معروف و خوشمزه شهر اصفهان است که قدمت چند صد ساله دارد. در گذشته، شاهان ایرانی این سوغات اصفهان را به پادشاهان دیگر به ارمغان می دادند. قدمت گز اصفهان به 450 سال قبل و به دوران حکومت صفویان می رسد. گز مهم ترین و پرطرفدارترین سوغات اصفهان است. این سوغات اصفهان از گز انگبین تهیه می شود.
گز انگبین درحقیقت ریشه گیاه درخت گز یا بته است. درخت کوهستانی گز در منطقه خوانسار و در دامنه کوه رشد می کند.



استان: اصفهان شهر: اصفهان

نوعی گز محلی است که از شیره سفید رنگی به نام انگبین تهیه می‌شود و دارای دو نوع پسته‌ای و بادامی است. شیره انگبین، نوعی ماده با خاصیت فراوان است که از کوهستان‌های این منطقه جمع‌آوری شده و در بسیاری از غذاهای محلی و خوراکی‌های سنتی استفاده می‌شود. خوب است بدانید نام این سوغات شهرکرد از منطقه‌ای به نام بلداجی در شهرستان بروجن گرفته شده است که از دیرباز به‌ عنوان معروف‌ترین تولیدکننده‌ گز در ایران بوده است.

استان: چهارمحال و بختیاری شهر: شهرکرد

مهم‌ترین محصول استان در حوزه‌ی صنایع دستی، انواع گلیم است که بافت آن در بین زنان عشایر و روستایی بیشتر مناطق استان رواج دارد. از مشهورترین انواع گلیم استان، گچمه است که توسط عشایر قشقایی ساکن استان بافته می‌شود. گچمه نوعی گلیم گل‌برجسته است که علاوه بر زیرانداز به‌عنوان رویه‌ی پشتی نیز کاربرد دارد. در بافت گچمه، حاشیه و نقوش، به روش قالی‌بافی بافته می‌شوند و زمینه مانند گلیم بافته می‌شود. یکی دیگر از گلیم‌های مشهور استان، گلیم مشته است که فقط توسط زنان روستای درغک بخش دیشموک در شهرستان کهگیلویه بافته می‌شود. گلیم مشته، گلیمی یک‌ رو و ضخیم است که روش بافت منحصربه‌فردی دارد.
در بافت این نوع گلیم، نقش در یک طرف بافته می‌شود و در روی دیگر گلیم، نمایان می‌شود. در واقع، آن طرفی که هنگام بافت، روی دار است، قسمت زیرین گلیم است و طرفی که هنگام بافت، پشت دار قرار گرفته، روی گلیم است و نقش دارد. این نوع گلیم، به‌دلیل رها شدن پرزهای اضافی در قسمت زیرین، نسبت به سایر انواع گلیم، قطر بیشتری دارد. البته در استان، علاوه بر گلیم‌های گچمه و مشته، گلیم ساده که به گلیم تخت یا دورو نیز مشهور است، بافته می‌شود. گلیم ساده به روش پودگذاری و بدون پرز بافته می‌شود به این صورت که نخ پود با عبور از لابه‌لای تارها، طرح مورد نظر بافنده را به وجود می‌آورد.



استان: کهکیلویه و بویر احمد شهر: کهگیلویه

استان: سمنان شهر: سمنان

گلیم بافی نیز یکی از دیگر صنایع دستی و سنتی استان محسوب می‌شود. در حال حاضر در بیشتر روستاها و شهرهای استان به این هنر اشتغال دارند. نقوش گلیم اغلب به شکل هندسی است و بافنده با الهام گرفتن از اطراف طبیعت خود، نقش می‌زند. رنگ گلیم نیز بر گرفته از طبیعت پیرامون و غالب رنگ‌های تند و شاد مانند قرمز، نارنجی، کرم، سبز، سرمه‌ای است.

استان: مازندران شهر: ساری

گلیم یکی دیگر از دست‌بافته‌های مردم سراب است. گلیم از پشم حیوانات اهلی بافته می‌شود و عموما کارکرد فرش را دارد. طرح و نقشه‌های گلیم در هر منطقه متفاوت است و مردم سراب نیز برای بافت گلیم از فرهنگ و طبیعت خود الهام گرفته‌اند.

استان: آذربایجان شرقی شهر: سراب

کردستان است و قالی های دستبافش! صنعت فرش و قالی بافی، یکی از صنایع رایج در استان کردستان است. قالی های شهرهایی همچون سنندج، بیجار و بوکان شهرت زیادی دارند. کافیست به بازار این شهرها سری بزنید تا فرش های دستباف و قالی های پر نقش و نگار کردی را در حجره های آن پیدا کنید. گلیم های سنه کردستان هم شهرت زیادی دارند، گلیم هایی که توسط زنان هنرمند کرد، به صورت دو رو بافته می شوند. اگر می خواهید بهترین گلیم سنه را در کردستان خریداری کنید، باید به شهر سنندج و بازار تاریخی آن بروید.



استان: کردستان شهر: بیجار

در استان هرمزگان و به ویژه در بازار بندرعباس و در گوشه و کنار این شهر، افرادی را خواهید دید که چیزی را به نام زیتون می فروشند. زیتونی در بساط آنها وجود ندارد و چیزی که به چشم می خورد، میوه هایی کوچکتر از گلابی و با ظاهری متفاوت هستند. این میوه، گوآوا (Guava) نام دارد؛ میوه گرمسیری معروفی که تنها در سیستان بلوچستان و هرمزگان کشت می شود. گوآوا عطر بی نظیری دارد و بویش تا مدت ها در مشام تان می ماند. این میوه در نیمه آبان تا اوایل فروردین در این منطقه یافت می شود و بهترین آن، پوستی زرد رنگ دارد.



استان: هرمزگان شهر: میناب

گوجه سبز از آن میوه‌هایی است که کمتر کسی با شنیدن نامش هوس آن به سرش نمی‌زند. حتی فکر کردن به این میوه جذاب هم دهانتان را آب می‌اندازد. گوجه‌سبز از نوبرانه‌های بهاری است که می‌توانید در سفر به کرج آن را برای مصرف چندین و چند روز خود تهیه کنید. البته این گوجه سبزهای کرجی آنقدر درشت، آبدار، ترد و خوشمزه هستند که احتمالا همان روز اول همه را تمام میکنید.
آلوچه سبز، علاوه‌ بر خوشمزه بودن، خواص فراوانی دارد که ازرش خوردن آن را دو چندان می‌کند. این میوه برای پاکسازی کبد و تنظیم اسید معده حرف ندارد. همچنین گوجه سبز، سرشاز از ویتامین C بوده و برای بدن مفید است. پس خوردن آن، هم فال است و هم تماشا. این میوه خوشمزه بیشتر در باغ‌های شهریار برداشت شده و از این شهرستان به دیگر استان‌ها و شهرها فرستاده می‌شود که بقیه هم از خوردن این نعمت بی‌نصیب نمانند.

استان: البرز شهر: کرج

گیوه پاپوش محلی و سنتی مردمان منطقه زاگرس است و قدمتش به هزاران سال قبل باز می گردد. گیوه بافی از مهم ترین صنایع دستی و سوغاتی های کردستان محسوب می شود. خوشبختانه جوانان هنرمند این دیار، امروزه با راه انداختن کارگاه های گیوه بافی در برخی شهرهای کردستان، این سنت دیرینه را دوباره احیا کرده اند. گیوه های کردستان کیفیت بسیار بالایی دارند و امروزه نیز توسط مردمان کرد مورد استفاده قرار می گیرند. در سفر به کردستان، می توانید گیوه های سنتی کردی را برای آشنایانتان سوغات ببرید. به گیوه های کردستان، کلاش هم می گویند.



استان: کردستان شهر: سنندج

لاک تراشی در مناطق روستایی و جنگلی مورد توجه پیشه وران هنرمندان بوده و انواع سازه‌های آن براساس نیاز زندگی روزمره گسترش یافته‌است. روستاییان ساکن مناطق جنگلی درگذشته بیشترین نیازهای خود را از چوب تهیه می‌کردند و در ساخت لوازم چوبی از مهارت خوبی برخوردار بودند. استادکاران بااستفاده از ریشه و تنه درختان بدون بهره گیری از ابزار کار امروزی ظروف چوبی مانند جوله، کلز، لاک دانه پاش، قند چوله، تنباکو چوله، قاشق، ملاقه، کترا، می‌ساختند. هنر لاک تراشی یک کار ابتکاری است و جنگل نشینان با شناختی که از انواع درختان جنگلی دارند برای ساخت مصنوعات چوبی از ریشه و چوب درختان ویژه‌ای با استفاده از ابزار کار بسیار ابتدایی استفاده می‌کنند. درختانی که از چوب آنها برای این کار بهره می‌گیرند افرا، راش، ملج، توسکا، ممرز، شمشاد، نم دار و انجیلی است. ظروفی که از ریشه درختان ساخته می‌شود سبک تر و در برابر سرما و گرما مقاوم تر است ترک بر نمی‌دارد و در اثر ضربه به سادگی نمی‌شکند لاک تراشان معتقدند ظروفی که از ریشه درختان تهیه می‌شود، اگر خوب نگه داری شود عمر مفید آنها دست کم بالای صد سال خواهد بود.

استان: مازندران شهر: ساری

دامداری یکی از مشاغل مهم و حیاتی در شهرهای شمالی کشور است. از آنجا که در مناطق کوهستانی شمالی، سرمای زمستان اندکی آزاردهنده می‌شود، نیاز به لباس‌های گرم، بسیار احساس می‌شد. این مساله باعث شد تا خانم‌های هنرمند شمالی از پشم‌های دام‌ها برای بافتن لباس‌های پشمی استفاده کنند و یکی از زیباترین صنایع دستی استان گیلان را به وجود آورند. لباس‌های پشمی شامل جوراب، دستکش، پلیور، شال گردن، جلیقه و بلوز می‌شوند و برخی آنها را به عنوان سوغات رشت و دیگر شهرهای گیلان به عنوان یادگاری خریداری می‌کنند.


استان: گیلان شهر: رشت

از لبنیات محلی شمشک و روستاهای اطراف به راحتی نگذرید. دام‌های این منطقه از گیاهان تر و تازه کوهستان تغذیه می‌کنند و به همین خاطر طعم شیر و لبنیات حاصل از آن‌ها بسیار متفاوت و خوش‌طعم است. از سوپرمارکت‌ها و فروشگاه‌های شمشک می‌توانید ماست چکیده، دوغ محلی، پنیر، کشک، شیر تازه و سرشیر ناب تهیه کنید. طعم و مزه این لبنیات شما را به سال‌های خیلی دور می‌برد، زمانی که ماست و شیر هنوز بوی روستا می‌دادند.



استان: تهران شهر: شمشک

استان: سمنان شهر: سمنان

لندو، طعم دلچسب خرما در کنار گندم برشته و کنجد است که علاوه‌بر طعم به‌ یاد ماندنی این شیرینی خانگی می‌توانید به دلیل کالری و انرژی مناسب آن، از این شیرینی به عنوان یک میان وعده استفاده کنید البته که این شیرینی در کنار یک چای لب دوز لب سوز می‌تواند ترکیبی منحصر به‌ فرد باشد.
طعم شیرین لندو که از قند خرما حاصل می‌شود می‌تواند گزینه مناسبی برای افراد دیابتی باشد هر چند که مصرف لندو هم باید تایید پزشک را به‌ همراه داشته باشد.


استان: سیستان و بلوچستان شهر: زاهدان

محصولات لبنی سراب از معروف‌ترین سوغاتی‌های شهرستان سراب است. مهم‌ترین محصولات لبنی تولید در سراب می‌توان از کره محلی، پنیر محلی، شیر تازه، کشک و قره‌قورت نام برد. باتوجه به مراتع و خاک حاصلخیز سراب محصولات لبنی این شهر از کیفیت بالایی برخودار هستند.

استان: آذربایجان شرقی شهر: سراب

یکی دیگر از صنایع دستی گیلان، مروار بافی است. این صنعت به دلیل تنوع بالا و کاربردهای متفاوت، فروش بسیار خوبی به عنوان سوغات رشت و دیگر شهرهای استان دارد که باعث شده بسیاری از خانوارهای گیلانی از این طریق زندگی خود را ‌بگذرانند. از مروار به عنوان وسیله مصرفی و تزئینی استفاده می‌شود و جنس آن درخت بید است که باعث شده انعطاف و دوام زیادی داشته باشند.


استان: گیلان شهر: رشت

یکی از بهترین و مرغوب ترین سوغات هرمزگان، مرکبات و فرآورده های آن است که بیشتر در شهرستان رودان، میناب، حاجی‌آباد و بندرعباس کشت می شود. نارنگی، پرتقال، لیمو لیسبون، لیمو شیرین، نارنج، گریپ فروت و لیموترش انواع مرکباتی هستند که می توانید در هرمزگان تهیه کنید.



استان: هرمزگان شهر: میناب

مسقطی یک دسر ایرانی است که تقریبا در تمام شهرهای ایران تهیه می‌شود، اما مسقطی سیرجان طعم متفاوتی دارد.

در تهیه این دسر، از نشاسته، هل، زعفران، گلاب، شکر، روغن، خلال بادام و پسته استفاده می‌شود. این طعم‌دهنده‌های سنتی، مزه‌ای اصیل و دلپسند را به مسقطی می‌دهند. بنابراین توصیه می‌کنیم در سفر به کرمان از این خوراکی سنتی و خوشمزه غافل نشوید.

استان: کرمان شهر: کرمان

مسقطی، شیرینی شناخته‌ شده و خوشمزه‌ای است که انواع آن در شهرهای مختلف کشور تهیه می‌شود. مسقطی را با نشاسته، شکر و زعفران درست می‌کنند. تفاوت انواع مسقطی شیراز در طعم‌ دهنده‌ای است که روی آن می‌ریزند. روی برخی از مسقطی‌ ها را با آجیل پر می‌کنند که آن را بسیار لذیذ خواهد کرد، روی برخی از آنها گلپر می‌ریزند و برخی هم بادام یا پسته.



استان: فارس شهر: لارستان

یکی دیگر از اصیل‌ترین صنایع دستی استان فارس، معرق‌کاری است که در آن روی چوب با طرح‌های اسلیمی و سنتی، نقش‌های زیبایی را حکاکی می‌کنند. تاریخ پیدایش این هنر دقیقاً‌ مشخص نیست اما این هنر از هند به ایران وارد شده و هنرمندان ایرانی در آن تغییراتی ایجاد کرده‌اند. برخلاف هندی‌ها که در معرق‌کاری از یک تکه چوب استفاده می‌کردند هنرمندان ایرانی از چند تکه چوب در کنار هم استفاده می‌کنند. از معرق‌کاری برای تزیین بوفه، کمد، میز و صندلی استفاده می‌شود.



استان: فارس شهر: شیراز

یکی از صنایع فعال در شهرستان سراب، منبت‌کاری بر روی چوب است. بهترین نمونه منبت‌کاران چوب را می‌توان در مسجد اسنق سراب دید. در داخل مسجد، منبر چوبی دیده می‌شود که منبت‌کاری‌های زیبایی بر روی منبر دیده می‌شود.

استان: آذربایجان شرقی شهر: سراب

منبت‌کاری چوب، یکی از صنایع دستی قدیمی استان و به‌ ویژه شهر ارومیه است که با توجه‌ به آثار به‌ جامانده، قدمتی بیش از یک قرن دارد. منبت‌کاران استان، اغلب از چوب گردو برای تولیدات خود استفاده می‌کنند. از آنجایی که چوب سنندج، رنگ مطلوب و جنس مرغوبی دارد، هنرمندان استان، چوب‌های مورد نیاز خود را در زمان برش درختان (پاییز و زمستان) از سنندج خریداری می‌کنند.
از طرح‌های مشهور منبت ارومیه، می‌توان به گل و بوته، گل و مرغ و ختایی اشاره کرد. حاصل تلاش این هنرمندان، انواع تابلوهای تزیینی، جعبه‌ها و ظروف چوبی است که مورد استقبال مسافران قرار می‌گیرد. البته در سال‌های اخیر، برخی دیگر از هنرهای چوبی مانند معرق‌کاری، قلم‌زنی و پیکرتراشی نیز در ارومیه رونق گرفته است.

استان: آذربایجان غربی شهر: ارومیه

خیلی اوقات خاطرات و تجربیات، بهترین سوغاتی یک سفرند. مثل خاطره خوردن نان اردک خوشمزه زنجان در کنار چای در این شهر زیبا. این خاطره همیشه همراهتان می‌ماند و هر وقت هم که هوس تکرارش به سرتان زد می‌توانید این نان ساده را در خانه بپزید و نوش جان کنید. نان اردک را که با خمیری از آرد نان بربری، تخم مرغ، شیر، شکر، بیکینگ پودر، روغن و گاهی آب پنیر تهیه و سپس در روغن سرخ می‌کنند، می‌توانید از قنادی‌ها و شیرینی‌پزی‌ها تهیه کنید. اگر هم شانس آوردید و توانستید نان دستپخت یک خانم محلی را نوش جان کنید که دیگر محشر است. یادتان باشد اگر برای عزیزانتان نان اردک را به عنوان سوغات زنجان هدیه می‌برید، آخرهای سفر نان اردک را تهیه کنید و سریع به دست دوستتان برسانید تا تازه باشد و از خوردنش لذت ببرند.



استان: زنجان شهر: زنجان

نان پادرازی نوعی شیرینی بسیار ساده و اصالتا به شهر تاریخی گرگان مربوط می شود. ولی امروزه این نان خوشمزه را می توان در تمامی شهر های استان گلستان تهیه و خریداری کرد. نان پادرازی در انواع خشک و روغنی پخته می شود که اغلب نوع روغنی آن به عنوان سوغات پیشنهاد می گردد. نوع خشک پادرازی در عزاداری ها در کنار حلوا و خرما برای پذیرایی کاربرد دارد. ولی نوع روغنی در کنار چای، عصرانه جذاب و خوشمزه ای است.



استان: گلستان شهر: گرگان

یکی از خوشمزه‌ترین خوراکی‌های سنتی کرمان، نان پر است. این سوغاتی کرمان در رنگ‌ها و طعم‌های متفاوتی تهیه می‌شود.

استان: کرمان شهر: کرمان

نان گرده معمولا طعم شیرینی دارد و به همراه کنجد و شکر و شیره خرما در ماه مبارک رمضان سرو می‌شود.



استان: بوشهر شهر: بوشهر

نان نازک از ترکیب آرد و آب و نمک و به صورت دایره‌های بسیار نازک تهیه می‌شود. این نان معمولا برای صبحانه به همراه انواع پنیر و مربا و شیره خرما و همراه غذا مصرف می‌شود.



استان: بوشهر شهر: بوشهر

یکی از رسوم محلی مردم شهرکرد، کاکولی پزون است. کاکولی، نوعی نان محلی است که در شب ۲۷ماه مبارک رمضان به مناسبت شب قدر در خانه‌‌ها پخته شده و برای برآورده شدن حاجت‌ها در بین مردم توزیع می‌شود. خمیر کاکولی از شیر، آرد، گردو، کشمش و بادام تهیه شده و از زرده تخم مرغ، گلرنگ، زعفران و زیره برای روی آن استفاده می‌شود. نان کاکولی که معمولاً در تنورهای سنتی پخته می‌شود، یکی از خاص‌ترین سوغات شهرکرد بوده که طعم بسیار خاص و دلچسبی دارد.

استان: چهارمحال و بختیاری شهر: شهرکرد

یکی دیگر از سوغات اصفهان نبات است که در انواع مختلفی از جمله ساده، زعفرانی، دارچینی، نعنایی و.... وجود دارد. نبات در دو مدل نبات چوبی و نبات شاخه‌ای عرضه می‌شود.

استان: اصفهان شهر: اصفهان

معروف‌ترین سوغات آذربایجان غربی، به‌ویژه شهر ارومیه، نقل است که تولید آن در استان، سابقه‌ای دیرینه دارد. نقل نوعی شیرینی مغزدار است که روکش بیرونی آن از شیره‌ی شکر که با جوشاندن شکر در آب به دست می‌آید، تهیه می‌شود. نقل‌ها بر اساس مغز به کار رفته در آن‌ها و همچنین طعم‌دهنده‌ی روکش بیرونی، انواع گوناگونی دارند. مشهورترین نقل ارومیه، نقل بیدمشکی یا ابریشمی است. در این نوع نقل، مغز داخلی خلال‌های بادامی است که با گل‌های بیدمشک معطر شده است و طعم‌دهنده‌ی روکش آن نیز عرق بیدمشک است.
یکی دیگر از نقل‌های مشهور ارومیه، نقل زعفرانی است که مغز داخلی آن، گردوی خرد شده است. امروزه مراکز تولید و عرضه‌ی نقل در ارومیه برای تأمین سلیقه‌ی مشتریان، نقل‌های بسیار متنوعی تولید می‌کنند. در این نقل‌ها از طعم‌دهنده‌های طبیعی متفاوتی مانند دارچین، هل، گل محمدی، بذرهای گیاهی مانند زیره و تخم گشنیز و مغزهای گوناگون مانند پسته، بادام زمینی و فندق استفاده می‌شود.

استان: آذربایجان غربی شهر: ارومیه

نمد مالی در بیشتر مناطق استان مازندران به خصوص درمنطقه کجور و روستاهای اطراف رامسر رواج دارد. ماده اصلی نمد پشم و گوسفند و به رنگ‌های طبیعی مانند سفید و سیاه و قهوه‌ای و برای نقش اندازی آن از پشم‌های رنگ شده شیمیایی بهره می‌جویند .

استان: مازندران شهر: ساری

نمد مالی یکی دیگر از صنایع دستی استان گلستان است و در این منطقه رونق خوبی دارد. تولید محصولات نمدی در استان گلستان نسبت به سایر مناطق کشور از تفاوت هایی برخوردار است. به طور مثال این حرفه در سایر مناطق کشور توسط مردان انجام می شود، اما در استان گلستان و به ویژه در میان قوم ترکمن، زنان به این حرفه اشتغال دارند. نمدمالان گلستانی معمولا برای تولید نمد از پشم بهاره گوسفند استفاده می کنند و تولیدات نمدی در این منطقه غالبا جنبه خود مصرفی دارد. طرح های رایج در این محصولات از خطوط منحنی تشکیل شده و شامل نقوش قوچ، چشم شتری، عقرب زرد و تیرانا و … است. از جمله کاربرد های این هنر اصیل می توان به نمد زیرپایی، نمد شولا که چوپانان از آن استفاده می کنند، نمدی که دور آلاچیق می پیچند و … اشاره کرد.

استان: گلستان شهر: گرگان

یکی از صنایع دستی گیلان که از شهرتی جهانی برخوردار است، نمدمالی است. نمد، نوعی پارچه ضخیم سنتی است که با پشم گوسفندان تهیه می‌شود. به دلیل عدم نفوذ آب به داخل آن بیشتر به عنوان زیرانداز آن را می‌بینید. تولید نمد در بسیاری از شهرهای کشور رواج داشته است اما به دلیل دشواری تولید آن، امروزه تنها در برخی از شهرها به خصوص استان گیلان تولید می‌شود. از دیگر کاربردهای نمد می‌توان به کلاه و لباس نمدی اشاره کرد. پوشیدن این لباس‌ها در میان مردم محلی به خصوص چوپانان بسیار مورد استقبال قرار می‌گرفت. چرا که نفوذپذیری هوای سرد به داخل آن بسیار کم است و از ماندگاری بالایی برخوردار است.


استان: گیلان شهر: رشت

ورشوسازی شاخص‌ترین صنایع دستی بروجرد است که با بیش از دو قرن رونق، نام این شهرستان را در داخل و خارج کشور مطرح کرده است.
ورشو فلزی است سفیدرنگ و نقره مانند که آلیاژ آن ۲۰ درصد نیکل، ۳۵ درصد روی و ۴۵ درصد مس است و به‌ خوبی ذوب و به‌آسانی قالب‌گیری می‌شود. هنرمندان بروجردی با استفاده از فن چکش‌کاری و خم‌کاری که با دستگاه‌های ساده و نیروی بازوی هنرمند انجام می‌شود، آثاری فلزی از ورق‌های ورشو خلق می‌کنند و ظروف بسیاری نظیر سینی، دیس، بشقاب، قاشق و چنگال، سماور ذغالی، قوری، زیر سماوری، چای‌دان، قندان، استکان، گلاب‌پاش، آفتابه لگن، سرمه‌دان و ... می‌سازند.


استان: لرستان شهر: بروجرد

یکی از زیراندازهای خاص و زیبایی که توسط روستاییان شمشک بافته می‌شود، ورنی است. هنر ورنی بافی با کوچ عشایر به سمت تهران در این منطقه رونق گرفت و این بافته‌های خوش نقش و نگار توانستند به سرعت در بازار صنایع دستی جای خودشان را باز کنند. ورنی بافی به کمک نخ‌های ابریشمی یا پشمی انجام می‌شود و دست‌بافته‌ای شبیه قالی و گلیم است. از ورنی یا سوماک می‌توانید برای تزئین آلاچیق یا روانداز استفاده کنید.



استان: تهران شهر: شمشک

ذائقه خاص مردمان کویری نایین باعث بوجود آمدن شیرینی خاصی به نام کپچو گردیده، این شیرینی در گذشته با ترکیب روغن محلی ، آرد برنج یا گندم و شیره انگور یا خرما تهیه می شده است .
بی شک کسانی که مزه ی خاص شیرینی سنتی نایین را چشیده اند معطوف آن گشته و به طریق ممکن این شیرینی را تهیه و در میان وعده های خود از آن استفاده می کنند، شیرینی که بدلیل جغرافیای خاص این منطقه از ماندگاری بالا برخوردار بوده و تا شش ماه می توان در جایی خنک و بدور از گرما و آفتاب از طعم و مزه ی خاص آن لذت برد .

استان: اصفهان شهر: نائین

نوع دیگر، کشک زیره‌ای است که طعم فوق‌العاده‌ای دارد که در واقع همان کشک سفید است که زیره را به آن افزوده‌اند. این کشک از نظر شکل ظاهری، به‌صورت توپی و رشته‌ای است که خوردن این نوع مخصوصا برای بچه‌ها بسیار راحت است.

استان: خراسان جنوبی شهر: بیرجند

ممکن است نام کشک بیرجندی را بسیار شنیده باشید. کشک‌های بیرجند انواع مختلفی از نظر شکل ظاهری و طعم دارد. کشک سفید که از مواد لبنی تهیه می‌شود و نوع دوم که بیشتر مختص این منطقه است، کشک زرد است که به‌صورت پودر زردرنگی در دسترس است و از آرد و ادویه و نمک درست می‌شود و غذاهای خوشمزه‌ای می‌توان از آن تهیه کرد. فرآورده‌ لبنی دیگر این شهر که بسیار جذاب است، قره قوروت است که در اندازه‌های مختلف و خیلی ترش یا شیرین در بیرجند درست می‌شوند.



استان: خراسان جنوبی شهر: بیرجند

کلمپه نوعی شیرینی سنتی، همانند کلوچه است که در اکثر شهرهای ایران عرضه می‌شود، اما در پاسخ این سوال که کلمپه سوغات کجاست؟ باید گفت سوغات کرمان است. برای طعم‌دار کردن این شیرینی از هل، دارچین و گلاب استفاده می‌شود، البته گاهی زعفران و روغن حیوانی نیز برای تهیه این شیرینی به‌کار می‌رود. معمولا داخل این شیرینی را با خرما و گردوی چرخ کرده پر می‌کنند.



استان: کرمان شهر: کرمان

اگر بخواهیم بهترین و محبوب‌ترین سوغاتی گیلان را به شما معرفی کنیم، مطمئنا کلوچه تازه رتبه اول را به خود اختصاص خواهد داد. خوشمزگی کلوچه‌های شمال باعث شده تا خرید کلوچه، جزو اولین انتخاب‌های اکثر مسافران به عنوان سوغات لاهیجان و فومن باشد.


استان: گیلان شهر: فومن

کلوچه‌ی بروجردی معروف به کلوچه قندی، یک شیرینی بسیار خوشمزه است که با آرد گندم، رنگ‌های طبیعی، مغز بادام و روغن حیوانی تهیه می‌شود. کلوچه قندی بروجرد کیفیت بالایی دارد و یکی از بهترین سوغاتی‌های خوراکی بروجرد است. در ایام نوروز در بسیاری از خانه‌های اهالی این منطقه با این شیرینی، از مهمانان پذیرایی می‌شود.

استان: لرستان شهر: بروجرد

احتمالا با شنیدن نام کلوچه منتظر یک شیرینی شبیه به کلوچه های شمال هستید. اما اشتباه می‌کنید. کلوچه شیرازی نوعی نان برنجی است. البته نان برنجی شیراز یا همان کلوچه شیرازی با نان برنجی کرمانشاه فرق دارد.



استان: فارس شهر: شیراز

نان کماج شاید مشهورترین سوغاتی همدان باشد، این نان، شیرین است و در بسیاری از فروشگاه های سطح شهر می توانید آن را بخرید. این شیرینی از آرد، شکر ، کره و پودر دارچین در کنار تخم مرغ، گردو، شیر و نمک پخته می شود، گرم و سرد این نان تفاوت زیادی ندارد و بیشتر شبیه کیک می ماند.کماج، نانی متفاوت...



استان: همدان شهر: همدان

در سفر به کرمان نباید لذت چشیدن طعم کماچ را از دست بدهید. خمیر دور این شیرینی سنتی با جوانه گندم، زیره و دارچین تهیه می‌شود. برای مغز میانی این شیرینی نیز از خرما، گردو یا پسته استفاده می‌کنند.

این شیرینی سنتی نه تنها بسیار خوشمزه است، بلکه به خاطر وجود خرما، گردو و پسته خواص فراوانی دارد. از این‌رو همراه با چای یک میان‌وعده کامل محسوب می‌شود.



استان: کرمان شهر: کرمان

امکان ندارد کسی تا به حال اسم کیک یزدی را نشنیده باشد یا حداقل آن را تناول نکرده باشد. کیک یزدی را علاوه بر شهر یزد می توان تقریبا در تمامی شهر های ایران پیدا کرد. کیک یزدی پیشنهاد خوبی برای یک سوغاتی سنتی و بسیار خوشمزه می باشد.



استان: یزد شهر: یزد